میوه به
مشخصات عمومی
به با نام علمی Cydonia oblonga از میوه های دانه دار متعلق به تیره وردسانان (Rosaceae) و زیر تیره سیبیان (Pomoidae) می باشد که قسمت خوراکی میوه شان، نهنج رشد کرده گل است که تخمدان را در بر گرفته است.
درخت به ، درخت کوچکی است به ارتفاع حد اکثر پنج متر که شبیه درخت سیب است، میوه اش به رنگ زرد ، آبدار و درشت تر از سیب است و در فصل پائیز می رسد به ، دارای بویی مطبوع، وطعمی گوارا است، تخم میوهء به را بهدانه می گویند که دارای مادهء لعابی است که اثر درمانی دارد که به نامهای :بهی، آبی، توج نیز گفته شده است و بهترین به ایران ، در اصفهان پرورش می یابد . «در جنس به ،تنهایک گونه وجود دارد، درخت به می تواند تا 50 سال عمر کند واز 5-3سالگی میوه تولید کند،در ایران 10رقم مختلف شناخته شده که مهمترین آنها عبارتند از: مظاهری،حاجی رفیعی،گورتون شمس،که همگی متعلق به ناحیهء اصفهان می باشند،ونیشابور نیز یک رقم مهم دارد.»
قسمتهای مورد استفادهء درخت به عبارتند از: برگ، میوه و دانهء میوه (بهدانه)
به ، به صورت خام، پخته ، شربت، مربا ،ژله،کمپوت وجوشانده مصرف میکنند که برای تقویت قلب واعصاب موثر میباشد.
ترکیبات شیمیایی:
در 100 گرم میوه به مواد زیر مواد زیر وجود است :
آب 83 گرم
مواد قندی 10 گرم
مواد نشاسته ای 5 گرم
کلسیم 10 میلی گرم
فسفر 17 میلی گرم
آهن 0/8 میلی گرم
پتاسیم 195 میلی گرم
سدیم 5 میلی گرم
ویتامین آ 40 واحد
ویتامین ث 15 میلی گرم
ویتامین ب 1 0/02 میلی گرم
ویتامین ب 2 0/03 میلی گرم
ویتامین ب 3 0/2 میلی گرم
خواص دارویی
در مورد به و خواص آن احادیثی از ائمه آمده که عبارتند از:
1- کسی که سه روز ناشتا به بخورد،ذهن او صاف وحلم و علم او بسیار میشود واز مکر شیطان و شیطانیان محفوظ می ماند.
رسول گرامی اسلام(ص)
2- به قوه بینایی را زیاد میکند ومحبت در قلب ایجاد مینماید و اگر زن آبستن به بخورد فرزندانش نیکو(زیباو شجاع) متولد می شوند
رسول گرامی اسلام (ص)
3- به دل را شاد و با نشاط ، شخص بخیل را سخاوتمند و آدم ترسو را دلیر می کند.
امام صادق (ع)
4- خوردن به ، برای ضعف قلب بسیار مفید است ومعده را پاک می کند وذهن را روشنی میبخشد وآدم ترسو را شجاع می کند .
امام علی (ع)
5- کسی که در حال گرسنگی (ناشتا)به بخورد،آب(نطفهء) او پاک وفرزند او نیکو می شود.
امام صادق (ع)
6- به غم واندوه را از بین می برد.
امام صادق(ع)
7- به میوه ای سر شار از تانن است که در معالجهء اسهال وورم رودهء بزرگ خیلی موثر است. به این منظور می توان 50تا40گرم به،را خرد کرده ومدت 15دقیقه در یک لیتر آب جوشانده و مصرف کنید.
8- بهدانه، ورم معده را معالجه می کند ،به این منظور باید چهار گرم بهدانه را در صد وبیست گرم آب بخیسانیدوسپس آن را آنقدر بهم بزنید تامایعی بشکل سفیدهءتخم مرغ بدست آید،وپس از آن هر وقت تمایل داشتید مصرف کنید.
9- جوشاندهء برگ درخت به ، بیخوابی را درمان می کند،به این منظور باید یک مشت برگهای تازه و نو رستهء برگ به را به مدت ده دقیقه در یک لیتر آب جوش بریزیم تا دم بکشد، وپس از صاف کردن آن را با شکوفهء نارنج یا شکر یا عسل شیرین کنید وقبل از خواب ،دو قاشق سوپخوری از آن بنوشید.
10- جوشاندهء برگ به (به روشی که گفته شد)بهترین راه درمان عصبانیت است.
11- لعابی که از خیس کردن چهار گرم به دانه بدست می آید علاوه بر معالجهء گلو درد، تسکین سرفه، برای آرایش موی سر وآهار پارچه نیز بکار میرود.
12- اگر به را قطعه قطعه کنید ودر آب بجوشانند، جوشاندهء مقوی بدست می آید که در عین حال قابض است ودر مواردی که عمل هضم به زحمت صورت میگیرد مصرف می گردد.
13- جوشاندهء فوق در معالجهء اسهال های سبک که بر اثر بیحالی وتنبلی روده ها پیدا می شود و همچنین برای معده وروده ها فوق العاده فایده دارد.
14- اگر آب به را بگیرید و هم وزن آن شکر اضافه نمائید و بجوشانید تا به قوام آید شیره ای به وجود می آید که در معالجهء ورم شدید امعاء بسیار موثر است.
15- چنانچه دم کردهء 30گرم شکوفهء به (تازه یا خشک کردهء آن)را در یک لیتر آب با عرق بهار نارنج مخلوط کنند وبنوشند، خواب عمیق و راحتی به دنبال خواهد داشت.
16- به دارای ویتامین A(آ) است که در تجدید جوانی نقش دارد و همچنین دارای ویتامین B(ب) میباشد که در تعادل اعصاب مهم است.
17- به طبیعتی معتدل دارد و خوردن آن افسردگی و وسواس را از بین میبرد و نشاط آور است.
18- به برای تقویت اعمال معده مفید است.
19- خوردن به اختلاط خونی، خونریزی های بواسیری و رحمی را معا لجه میکند.
20- خوردن به و فراوده های آن مانع انداختن جنین زنها میشود.(باعث تقویت رحم می شود)
21- خوردن به و فرآورده های آن ، میل به خاک و گل خوردن را بر طرف می کند.
22- خوردن به، عرق بدن را خوشبو می کند.
23- بهدانه برای درمان سرفه،خشونت حلق، رفع عطش، حرارت معده،رفع سوزش دهان وزبان،رفع گرفتگی صدا مفید است لذا باید 30 گرم بهدانه را در نیم لیتر آب جوشاند، صبح و ظهر وشب یک استکان میل نمود وبرای سوزش زبان مدتی آن را در دهان نگه داشت.
24- اگر 100تا 150گرم بهدانه را در یک لیتر آب بجوشانید و روزی چند مرتبه بر پوست بمالید برای درمان سوختگی ، سرما زدگی بر طرف کردن انواع ترک ،لب و...مفید است.
25- اگر گرد سوخته کرک به را بر روی زخم قرار دهند خونریزی را بند می آورد.
26- برای پانسمان زخمهای سطحی بدن یا شستشوی چشم درهنگام چشم درد می توان از محلول غلیظ جوشاندهء برگ درخت به استفاده نمود.
27- خوردن روغن به (آب به +نصف مقدار آب به روغن زیتون را بجوشانید) برای درمان اسهال مزمن، خلط خونی، ورم کبد، زخم معده و روده مفید است.
28- مالش روغن به بر بدن برای درمان جرب( گال=بیماری پوستی انگلی واگیر دار توام با خارش) و شورهء سر،شپش بدن،سوزش دهان ودستگاه تناسلی زنانه مفید است.
29- جویدن بهدانه کندی دندان را بر طرف میکند.
30- شربت به لیمو ،حرارت بدن را فرو می نشاند.(برای تهیه شربت به لیمو باید 250گرم آب به را مخلوط با سرکه و آب لیموی صاف وگلاب هر یک بمقدار 150گرم بهمراه مقداری قند بجوشانید تا بقوام آید .
خواص به دانه
1- لعاب به دانه را روی زخم ها و سوختگی ها بگذارید تا باعث شفای سریع آنها شود .
2-ضد تب است .
3-اسهال خونی و ساده را درمان می کند .
4- برای درمان جراحات گلو موثر است .
5-سرفه را برطرف می کند .
6- برای درمان تورم های داخلی بدن مفید است .
7-برای التیام ترک پوست دست وبدن ، نوک پستان ، لب و بواسیر لعاب به دانه را روی موضع بمالید .
8-برای درمان خشکی زبان و دهان مفید است .
9-آفتاب زدگی را با مالیدن لعاب به دانه بر روی پوست درمان کنید .
10-جویدن به دانه برای تقویت نیروی جنسی مفید است .
خواص دم کرده گل و شکوفه به
1-سردرد را برطرف می کند.
2- مقوی معده است .
3-سینه را صاف و تقویت می کند.
4-سرفه کودکان را برطرف می سازد .
5-برای درمان بی خوابی دم کرده گل را با آّب بهار نارنج مخلوط کرده و قبل از رفتن به رختخواب بنوشید .
خواص روغن به
1)برای برطرف کردن زنگ زدن در گوش مفید است
2)سرگیجه را برطف می کند
3)برای مداوای زخم های دهان مفید است .
4)خونریزی ریوی را درمان می کند .
5)اسهال مزمن را برطرف می کند.
6)دوست کبد است و روم کبد را رفع می کند .
7)زخم روده ها را درمان می کند .
خواص برگ وشاخه های به
1)جوشانده برگ درخت به ورم چشم را مداوا می کند .
2)زخم ها را با جوشانده برگ به بشوئید .
3)قابض است .
4)ضماد برگ درخت به برای ورم چشم مفید است .
طرز استفاده:
1) شیره به : 50 گرم به را خرد کرده با 50 گرم عسل یا شکر مخلوط کنید و در یک لیتر آب جوش بریزید و آنرا روی چراغ گذاشته تا بجوشد و حجم آن به نصف تقلیل یابد .
2) شراب به : 50 رگم به خورد شده را در یک لیتر شراب ریخته و بگذارید دو هفته بماند و سپس از آن استفاده کنید .
3)جوشانده دانه به : 30 گرم به دانه را در یک لیتر آب جوش ریخته و آنقدر بجوشانید تا بصورت ژله در آید .
4)جوشانده برگ درخت به : 30گرم برگ درخت به را در یک لیتر آبجوش ریخته و مدت چند دقیقه بجوشانید .
5)دم کرده گل به : 30 گرم گل به را در یک لیتر آبجوش ریخته و بمدت پنج دقیقه بگذارید تا دم بکشد .
6)لوسیون پوست به : ایو لوسیون برای از بین بردن چین و چروکهای پوست از هر کرم دیگری موثر تر است .
7)روغن به : به را تکه تکه کرده و بپزید سپس آب آنرا بگیرید و با دو برابر وزن آن روغن زیتون مخلوط کرده و آنقدر بجوشانید تا تمام آب آن بخار شود و فقط روغن باقی بماند البته قدت کنید که روغن نسوزد .
مضرات :
خوردن به بصورت خام خوب نیست و مضر می باشد زیرا به خام رگهای بدن را مسدود می سازد و چون گرم است برای کسانیکه گرم مزاجند خوب نیست .
تذکر
* کرک یا پرزی که روی به میباشد،هضمش سنگین است و برای حلق و صدا بسیار مضر می باشد،لذا با
