مختصر از وبا

وبا بیماری اسهالی حادی است که توسط میکروب ویبریوکلرا ایجاد می‌شود.

 

 

این بیماری به طور ناگهانی با اسهال شدید و آبکی تظاهر می کند و در صورت عدم درمان صحیح و سریع به علت از دست دادن آب و الکترولیت باعث کم آبی بدن شده و این امر منجر به مرگ وی می شود.

 

نگاهی به تاریخچه همه گیری های وبا در دنیا :

از سال ۱۸۰۰، وبا در دنیا از طریق ۷ موج بزرگ ( پاندمی ) پخش گردیده است که  هفتمین و آخرین پاندمی در سال ۱۹۶۱ در اندونزیشروع شد و تاکنون حدود ۱۰۰ کشور را درگیر نموده است.

 

 سال 1971 در 25 کشور آفریقایی : بیش از ۷۲۰۰۰ مورد بیماری و ۱۱۰۰۰ مورد مرگ

سال 1991 مجددا"در کشورهای  آفریقایی  : بیش از ۱۰۰۰۰۰ مورد بیماری و ۱۰۰۰۰ مورد مرگ

سال ۱۹۹۱ به آمریکای لاتین هم رسید و منجر به یک اپیدمی انفجاری در آمریکای مرکزی، جنوبی و مکزیک شد. حدود ۴۰۰۰۰۰ مورد بیمار در سال اول طغیان بیماری گزارش شد و در جوامعی که برای بار اول با آن موجه می‌شدند و آمادگی کافی نداشتند منجر به ۳۰% مرگ و میر شد.

 

نگاهی به وضعیت کنونی وبا در جهان :

سالیانه حدود 100 تا 150هزار مورد ابتلا به بیماری وبا به سازمان جهانی بهداشت گزارش می‌شود که بیشترین آن ازآفریقا ، آسیا و آمریکای جنوبی است . بنابر برآورد این سازمان، تنها حدود 5 درصد از موارد، ثبت و گزارش می‌شود.

علت عدم گزارش صحیح ، نداشتن نظام مراقبت ،  ناتوانی در تشخیص موارد ابتلا و ترس از برقراری محدودیت‌ها و موانع در تجارت و مسافرت‌های بین‌المللی می باشد که این موضوع در خصوص برخی کشورهای همجوار ایران دیده می‌شود، طوری که کشور پاکستان در طی  پنج سال گذشته هیچ موردی از ابتلا به وبا را به سازمان جهانی بهداشت گزارش نکرده است.

 

 

نگاهی به خصوصیات میکروبی بیماری وبا :

ویبریوکلرا در آب های تمیز حدود یک هفته زنده می ماند .در آب‌های حاوی مواد آلی یا آلوده حدود یک ماه و در آب‌های شور دریاها تا چند سال زنده می‌ماند .

زمانی که حرارت محیط ) دمای بالای 20 درجه سانتیگراد ) ، میزان شوری آب و مواد غذایی لازم برای رشد میکروب مناسب باشند، ویبریو کلرا سریع رشد و تکثیر پیدا کرده و به حد بیماری‌زایی می رسد. همین امر توجیه کننده حفظ چرخش بیماری در طی فصل سرما و بروز مجدد آن در فصل گرماست.

نکته مهم در انتقال بیماری وبا  توانایی زنده ماندن ویبریو کلرا در محیط یخچال و حتی داخل یخ است که اگر آب آلوده ، برای تولیدیخ استفاده شده باشد، می تواند سبب ابتلای مصرف کنندگان به وبا شود  .

 

.

 

هر چند میکروب وبا نسبت به خشکی یا حرارت حساس است و از بین می رود، اما می‌تواند در سطح مواد غذایی مانند سبزیجات ت  4 روز زنده بماند

 

 

 

میکروب وبا نسبت به اسید معده حساس است و معمولا در معده از بین می رود، مگر این که آب یا غذای خورده شده بسیار آلوده باشد، یا این که فرد داروهایی برای کاهش اسیدیته معده مصرف کند.

بنابراین افرادی که از داروهای آنتی اسید استفاده می نمایند بیشتر از دیگران در معرض ابتلاء به وبا هستند

ویبریو کلرا در روده باریک تکثیر می یابد و با تولید سم توکسین سبب می‌شود که مقادیر فراوانی آب و املاح از جریان خون به داخل روده سرازیر شده و به صورت اسهال دفع شوند. به علت این که میکروب سبب آسیب و زخمی شدن جدار روده نمی شود، معمولأ تب ایجاد نشده و اسهال خونی هم دیده نمی‌شود.

مخزن اصلی وبا آبهای سطحی است و راه سرایت شایع در اپیدمیها ، آب آلوده و غذای آلوده است .

 

 

هرچند انسان‌ها به طور اتفاقی با مصرف آبهای آلوده ، آلوده می‌شوند ولی نقش اصلی را در چرخه گسترش این بیماری ایفا می‌کنند زیرا خوردن آب یا غذاهای آلوده به مدفوع آدمی‌ شایع‌ترین راه ابتلا به این بیماری است.

 

 

به دلایل ناشناخته، افراد با گروه خونی O بیشترین خطر ابتلا و گروه خونی  ABکمترین شانس ابتلا به این بیماری را دارند. امکان شیوع در مردان بیشتر از زنان است .

میکروب بیماری وبا اواخر تابستان تا اواسط مهر با خنک شدن  هوا فعال‌تر می‌شود و تا آن زمان نمی توان گفت بیماری مهار شده است.در نواحی اندمیک بیماری در فصول تابستان و پاییز شایعتر است.

 

وبا در مناطق اندمیک عمدتاً بیماری اطفال است اما هنگامی  که بیماری وارد جمعیتی می شود بالغین و کودکان را به طور  مساوی گرفتار می کند.

 

نگاهی به راههای پیشگیری از وبا :

-  شستشوی مستمر دست ها با آب و صابون بعد از هر فعالیت با رعایت این نکته که حداقل 30 ثانیه دست با کف صابون آغشته باشد .

 

 

-  استفاده آب آشامیدنی سالم ( شبکه های آبرسانی کلرینه شده ) و در صورت عدم دسترسی به این شبکه ها استفاده از آب های بطری شده

 

 

-  در صورت عدم دسترسی به منابع آب سالم جوشاندن آب به مدت یک دقیقه در سطح دریا با توجه به این نکته مهم که مدت زمانجوشاندن آب به ازای هر هزار متر از سطح دریا یک دقیقه باید افزایش یابد .

نکته :  در صورت عدم دسترسی به منابع آب کلرینه ( آب چشمه ) با افزودن مقداری آب لیمو به آب آشامیدنی غیر کلرینه می توان با ایجاد محیط اسیدی با میکروب وبا مقابله نمود .

 

-  کنترل تماس ها و مراقبت کامل از بیماران مبتلا به وبا  : فردی که به این بیماری مبتلا می‌شود ممکن است تا مدت 5 روز بدون هیچ‌گونه علامتی ناقل این میکروب باشد و علائم بیماری پس از پنج روز مشخص شود. همچنین این میکروب دو هفته پس از بهبودی امکان دارد در مدفوع شخص باقی بماند و فرد مورد نظر ناقل بیماری باشد. با وجود این که خود بهبود یافته است.

همچنین این میکروب در عرق بدن تا سه هفته می‌تواند زنده بماند، پس حداقل تا یکماه باید مراقبتهای ویژه از فرد بیمار صورت بگیرد.

 

-  پاکسازی  -  انگل زدایی  -  ضدعفونی و شستشوی  میوه و سبزیجات

 

-  ترجیحا" استفاده از میوه جاتی که قابل پوست گرفتن هستند  .

-  عدم استفاده از مواد غذایی (خصوصا" غذاهای دریایی  ) خام و خوب پخته نشده

 

 

-   محدود کردن  مسافرت ها خصوصا" به مکان های مشکوک به وبا

-  پرهیز از تهیه خوراکی های غیر بسته بندی از مکان های عمومی

 

-  عدم خرید  خوراکی ها از دستفروشان مواد غذایی

-  عدم استفاده از آب مخازن آب آشامیدنی نصب شده در معابر عمومی که برای سرد کردن آب آنها مستقیما" از قالب های یخ استفاده می شود

 

-  پرهیز از مصرف آبمیوه و بستنی‌های غیر پاستوریزه

 

انتظارات سیستم از همکاران بهداشت محیط و حرفه ای در مقابله با شیوع بیماری وبا :

1 -  افزایش تعداد نمونه برداری های باکتریولوژیکی و کلرسنجی شبکه های آب لوله کشی شهری و روستایی به میزان یک و نیم برابر وضعیت معمول

2 -  آموزش در جهت افزایش میزان کلر تزریقی به شبکه های لوله کشی بطوریکه میزان کلر باقیمانده در حد 5/0 تا 1 میلی گرم در لیترقرار گیرد.

3 -  گزارش سریع موارد نامطلوب میزان کلر باقیمانده شبکه های لوله کشی به مرکز بهداشت شهرستان جهت پیگیری های بعدی

4 -  بازدید از منابع و مخازن و تاسیسات پمپاژ و یا کلرزنی  شبکه های شهری و روستایی

5 -  آموزش جوشاندن آب و استفاده از محلول کلر مادر  به خانوارهای روستایی و  خانوارهای ساکن در حاشیه شهر که از شبکه آب لوله کشی برخوردار نمی باشند .

6 -  کنترل منابع آب شرب غیر مطمئن از طریق نظارت و بازدید  مستمر و گزارش نتایج به مسئولین ذیربط

7 -  جلب مشارکت مردم در راستای تامین و یا سالمسازی آب آشامیدنی روستاهای فاقد لوله کشی از طریق آموزش

8 -  کنترل تولید و توزیع یخ : 

                                            عرضه یخ لفافه دار

                                            نگهداری و عرضه یخ درشرایط بهداشتی

                                            نمونه برداری مستمر از یخ های عرضه شده

9 -  آموزش متولیان در جمع آوری مخازن آب سرد اماکن عمومی که با یخ سرد می شوند

10 -  نظارت بر وضعیت بهداشتی استخرهای شنا به صورت نمونه برداری میکروبی مستمر و کلرسنجی آب استخر ( حد مطلوب کلر باقیمانده در استخرهای شنا 1 تا 3/5 میلی گرم در لیتر می باشد )        

                        

11 -  تشدید نظارت بر مراکز تهیه و توزیع مواد غذایی به شرح  بازدید مستمر و اجرای ماده 13 ،  نمونه برداری از مواد  غذایی خصوصا" آبمیوه های دست ساز و  سالاد و سبزیجات ، اعمال ممنوعیت آب میوه دست ساز مثل آب هویج و همچنین اعمال ممنوعیت عرضه سالاد کلم و کاهو و  سبزیجات خام                   

                                 

12 -  سایر اقدامات بهداشت محیط شامل : نظارت بر مدیریت دفع پسماندها ،  نظارت بر دفع صحیح فضولات دامی ، مبارزه با حشرات ،  ناقلین و جوندگان و نظارت بر تدفین اجساد می باشد .

 

 

زخم معده و راههای مقابله با آن (بسیار دقیق)

زخم معده و راههای مقابله با آن

اگر از ما بپرسند علت زخم معده و اثنی عشر چیست، ممکن است به عادت های غذایی مانند مصرف غذاهای ادویه دار، قهوه یا الکل اشاره کنیم. اما با وجود تعجب بسیار، باید گفت آنچه می خوریم و می نوشیم نقش اصلی را در ایجاد زخم ندارد. به عبارت دیگر باید نگرش جدیدی نسبت به زخم های گوارشی پیدا کنید.

زخم گوارشی یا به زبان علمی «اولسر پپتیک» قرن هاست که انسان را گرفتار کرده و علت دقیق آن نیز تا چند وقت پیش نامعلوم بود. در دهه ۱۹۴۰ دکتر «ای استون فریدبرگ» از دانشکده پزشکی هاروارد باکتری مارپیچ غیرمعمولی را در معده افراد مبتلا به «اولسر پپتیک» یافت. او این فرض را مطرح کرد که این باکتری ممکن است مسوول ایجاد زخم گوارشی باشد، اما از آنجایی که گروه تحقیقاتی او نتوانستند این باکتری را در آزمایشگاه کشت دهند، پژوهش در این زمینه را کنار گذاشت.پزشکان به درمان بیماران با تغییرات رژیم غذایی، آنتی اسید و عمل های جراحی برای چهل سال بعد ادامه دادند. اما در اوایل دهه ۱۹۸۰ دو پزشک استرالیایی به نام های دکتر «بری مارشال» و دکتر «جی رابین وارن» کشف کردند که چگونه این باکتری را در آزمایشگاه کشت دهند. سپس آنها سعی کردند حیوانات آزمایشگاهی را با این باکتری آلوده کنند.این کار یک شیوه متعارف در پژوهش های میکروب شناسی است، اما آنها در این کار ناموفق بودند زیرا این باکتری که اکنون «هلیکوباکتر پیلوری» نامیده می شود، تنها انسان ها را آلوده می کرد.دکتر «مارشال» پس از دو سال ناکامی علمی، گام نهایی را با نوشیدن ظرفی از مایع حاوی یک میلیارد باکتری برداشت. یک هفته بعد او دچار علائم ناراحتی معده شد و ۱۰ روز بعد آندوسکوپی معده او نشان داد که بافت معده او به واقع ملتهب است و «هلیکوباکتر پیلوری» در آن جایگزین شده است. خوشبختانه دکتر «مارشال» کاملاً بهبود پیدا کرد و به پژوهش هایش ادامه داد و هر دو محقق زنده و سرحال باقی ماندند تا در ۳ اکتبر سال ۲۰۰۵ به خاطر پژوهش راهگشایشان جایزه نوبل در فیزیولوژی یا پزشکی را دریافت کردند.

● ملاقات با میکروب زخم آفرین

معده شما یکی از بهترین جاها برای رشد یک میکروب است. در واقع «هلیکوباکتر پیلوری» تنها باکتری است که می تواند در معده زنده بماند و رشد کند.

این باکتری بقای خود را مدیون خواص متعددی است که توضیح دهنده قدرت سازگاری منحصر به فرد آن است؛ اول اینکه این میکروب به مقدار کمی اکسیژن برای ادامه حیات نیاز دارد، یعنی حدود یک پنجم مقداری که انسان ها به آنها نیاز دارند، دوم اینکه شکل مارپیچی آن به این باکتری اجازه می دهد در میان لایه مخاطی پوشاننده پوشش معده خود را وارد کند، سوم اینکه این باکتری حداکثر هفت پروتئین شلاق مانند دارد که از انتهای باکتری بیرون زده اند و آن را درون لایه مخاطی حرکت می دهند و چهارم اینکه این باکتری دارای گیرنده های مخصوصی است که به آن امکان می دهد راه خود را در میان مخاط بگشاید و به سلول های پوشش معده بچسبد.

«هلیکوباکتر پیلوری» یک خاصیت دیگر هم دارد که از همه مهم تر است. این باکتری می تواند مولکول های «اوره» (ماده شیمیایی که در بافت ها و مایعات بدنی انسان وجود دارد) را تجزیه کند. این فرآیند باعث ایجاد آمونیاک و دی اکسید کربن می شود و که غلاف ابرمانندی در اطراف باکتری به وجود می آورد و اسید معده که باکتری های معمولی را می کشد، از آن حفاظت می کند. این توانایی برای شکستن اوره امتیاز بزرگی برای «هلیکوباکتر پیلوری» است. اما پزشکان این خاصیت را به امتیازی برای خودشان بدل کرده اند به این ترتیب که با «آزمون تنفسی اوره» وجود عفونت با این باکتری را تشخیص می دهند.

● چه کسی هلیکوباکتر می گیرد؟

بر اساس بهترین تخمین ها حدود نیمی از جمعیت جهان به «هلیکوباکتر پیلوری» آلوده هستند و این میزان شیوع، آن را شایع ترین عفونت باکتریایی در انسان ها می سازد. از آنجایی که این ارگانیسم تنها از طریق آب و غذایی که با مواد مدفوعی عفونی انسان آلوده شده باشند، منتقل می شود، عفونت با «هلیکوباکتر پیلوری» بیش از همه در مناطقی شایع است که ازدحام جمعیت، بهداشت نامناسب و عدم رعایت کافی نظافت وجود داشته باشد. در کشورهای رو به توسعه شیوع عفونت با این باکتری به ۸۰ درصد می رسد. میزان عفونت با این باکتری در یک کشور بر حسب سن و وضعیت اجتماعی اقتصادی متفاوت است. در امریکا حداکثر ۵۰ درصد از افراد سالمند دارای این باکتری هستند که در دوران کودکی شان که زندگی سخت تر بود، این باکتری را کسب کرده اند. اما تنها ۲۰ درصد کودکان کم سن در حال حاضر این باکتری را دارند.

● هلیکوباکتر چگونه آسیب می رساند؟

«هلیکوباکتر پیلوری» بر خلاف باکتری های استرپتوکوک و استافیلوکوک که روی پوست یا در گلو قرار دارند (بدون اینکه التهابی ایجاد کنند) همیشه باعث التهاب می شود و در این مورد التهاب معده یا «گاستریت» به وجود می آید.این باکتری انواع مختلفی از سموم را ایجاد می کند که گلبول های سفید را تحریک می کند تا پروتئین های کوچکی (سایتوکاین ها) را تولید کنند. این مواد به نوبه خود چرخه التهاب را بیشتر تشدید می کنند. سویه هایی از هلیکوباکتر که حاوی یک ژن خاص به نام cagA است، بیشتر از همه آسیب رسان هستند. با این حال حتی این گونه ها نیز از پوشش معده به سایر نقاط بدن گسترش پیدا نمی کنند.گرچه هر کسی که «هلیکوباکتر پیلوری» داشته باشد، دست کم درجاتی از گاستریت را دارد، ولی اکثریت این افراد بدون علامت هستند و حالشان خوب باقی می ماند. اما حداکثر ۳ درصد افراد مبتلا به «هلیکوباکتر پیلوری» دچار زخم پپتیک در معده یا دوازدهه (بخشی از روده که درست پس از معده قرار دارد) و درصد بسیار کمتری از آنها دچار سرطان معده یا نوعی «سرطان لنفاوی (لنفوم) با درجه پایین» به نام MALT می شوند.سیگار کشیدن خطر زخم های گوارشی و سرطان های مربوط به «هلیکوباکتر پیلوری» را افزایش می دهد و همچنین درمان آنتی بیوتیکی این عفونت را مشکل تر می کند. رژیم غذایی حاوی مقدار زیاد نمک، غذاهای دودداده شده و غذاهای کنسرو شده خطر سرطان معده را می افزایند و بالعکس غذاهایی که حاوی ویتامین ها و سایر مواد آنتی اکسیدان هستند، ظاهراً این خطر را می کاهند. از آنجایی که «هلیکوباکتر پیلوری» شایع است، تعجب آور نیست که پزشکان آن را مسوول بسیاری از بیماری های دیگر هم بدانند.

عفونت با «هلیکوباکتر پیلوری» پس از سال ها ممکن است به «گاستریت آتروفیک» بینجامد؛ عارضه یی که در آن پوشش درونی معده نازک می شود و مقدار کافی اسید تولید نمی کند تا ویتامین B۱۲ را از غذا آزاد کند.

بحث برانگیزتر ارتباط احتمالی بین «هلیکوباکتر پیلوری» و سوء هاضمه بدون زخم یا non ulcer dyspepsia است، نامی پر طول و تفصیل که برای بیماران علائمی شبیه زخم گوارشی تولید می کند (مثلاً درد در قسمت فوقانی شکم، پری زودرس، آروغ زدن و تهوع) بدون اینکه زخم ی وجود داشته باشد. در حال حاضر بیشتر شواهد حاکی از آن است که درمان «هلیکوباکتر پیلوری» این علائم را در این گروه از بیماران تخفیف نمی دهد، در حالی که درمان در رفع علائم افراد دارای علائم مربوط به زخم واقعی بسیار موثر است. پزشکان توافق دارند که «هلیکوباکتر پیلوری» در ایجاد «بیماری ریفلاکس معدی روده یی» (GERD) بازگشت محتویات اسیدی معده به داخل مری که باعث سوزش سر دل می شود، نقشی ندارد برعکس، اختلاف نظر در اینجا در این باره است که آیا «هلیکوباکتر پیلوری» ممکن است در واقع با کاهش اسید معده در مقابل GERD محافظت ایجاد کند.برخی شواهد همچنین «هلیکوباکتر پیلوری» را به سایر بیماری ها از کم خونی و فقر آهن گرفته تا مشکلات پوستی و خونی، میزان پایین کلسترول خوب HDL خون و تصلب شرایین ارتباط داده اند. پژوهش های بیشتری مورد نیاز است تا تعیین کند آیا این ارتباط ها واقعاً وجود دارند یا نه.

● تشخیص

آسان ترین راه تشخیص «هلیکوباکتر پیلوری» انجام یک آزمایش خونی است که می تواند پادتن ها یا آنتی بادی هایی را شناسایی کند که در پاسخ به عفونت تشکیل می شوند.

به رغم آسانی انجام آزمایش خون، این شیوه دارای دو محدودیت است؛ اول اینکه نمی تواند میان یک عفونت فعال که باعث بیماری می شود و یک عفونت نهفته که علائمی ایجاد نمی کند، تفاوتی قائل شود و دوم اینکه آزمایش خون نمی تواند بگوید که آیا درمان باعث معالجه بیماری و ریشه کنی باکتری شده است یا نه، چرا که پادتن های ضدباکتری مدت ها پس از نابودی آن در خون باقی می مانند.با این وجود اگر میزان پادتن قبل از درمان بسیار بالا باشد، نشان دهنده عفونت فعال است، در حالی که کاهش شدید پس از درمان بیانگر موفقیت آن است.دو آزمایش غیرتهاجمی دیگر به پزشکان امکان می دهد که عفونت فعال با «هلیکوباکتر پیلوری» را تشخیص دهند و با دقت بسیار معالجه بیماری را ارزیابی کنند.آزمون جدیدتر میزان پروتئین های باکتری را در نمونه مدفوع شناسایی می کند. حدود ۹۴ درصد بیماران دارای عفونت فعال «هلیکوباکتر پیلوری» آزمایش مدفوع مثبت است و اگر درمان موفقیت آمیز باشد، نتیجه آزمایش تقریباً همه این افراد یک تا چهار هفته پس از درمان منفی می شود.آزمون قدیمی تر بر توانایی «هلیکوباکتر پیلوری» در تجزیه اوره متکی است. «آزمایش تنفسی اوره» یک شیوه سریع، دقیق و ایمن برای شناسایی «هلیکوباکتر پیلوری» است و از آنجایی که تنها باکتری های فعال را شناسایی می کند، می تواند برای آزمایش معالجه باکتری به کار رود.اغلب بیمارانی که گمان می رود «هلیکوباکتر پیلوری» داشته باشند، می توانند با یکی از این سه آزمایش غیرتهاجمی تشخیص داده شوند. اما قدیمی ترین آزمایش برای «هلیکوباکتر پیلوری» یک شیوه تهاجمی است که استاندارد طلایی باقی می ماند. در واقع آندوسکوپی برای مستند ساختن عفونت خودالقاشده دکتر «مارشال» در سال ۱۹۸۴ مورد استفاده قرار گرفت.همه بیمارانی که در معرض خطر سرطان معده هستند، باید تحت آندوسکوپی قرار گیرند؛ علائم هشداردهنده یی که نیاز به آندوسکوپی را مطرح می کنند در ادامه فهرست شده اند.پیش از آندوسکوپی به بیمار یک داروی مسکن داده می شود و یک ماده بی حسی به گلوی او اسپری می شود. سپس پزشکان لوله فیبر نوری آندوسکوپ را از طریق دهان به معده می فرستند. آنها پوشش معده را بررسی می کنند و بیوپسی یا تکه برداری انجام می دهند. برای تشخیص سریع می توان نمونه بافت معده را از لحاظ وجود آنزیم «هلیکوباکتر پیلوری» که اوره را تجزیه می کند، مورد آزمایش قرار داد.متخصصان آسیب شناسی با استفاده از میکروسکوپ و رنگ آمیزی های مخصوص می توانند خود باکتری را نیز در مخاط معده ببینند و آن را از لحاظ حساسیت به انواع پادتن ها مورد آزمایش قرار دهند.

گرچه بیسموت یک آنتی بیوتیک نیست، اما می تواند هلیکوباکتر پیلوری را در معده از بین ببرد. این دارو همیشه با دو آنتی بیوتیک همراه می شود و دوز معمول آن دو قرص و چهار بار در روز است. تنها عارضه جانبی رایج سیاه شدن مدفوع است.

رانیتیدین بیسموت سیترات؛

در این داروی جدید رانیتیدین را که سال ها برای کاهش ترشح اسید معده به کار می رفت با بیسموت که دارای خواص ضدباکتری است، ترکیب می کنند. این دارو به تنهایی نمی تواند هلیکوباکتر را ریشه کن کند. اغلب بیماران به دوز ۴۰۰ میلی گرم و دو بار در روز دارو به همراه سایر داروها به خوبی پاسخ می دهند.رژیم های درمانی بسیاری در دسترس هستند؛ این رژیم ها ایمن و موثر هستند، اما مشکل گرانی نسبی آنها و ناخوشایند بودن تحمل دوره درمان طولانی است. تا همین اواخر برنامه های ۱۰ تا ۱۴ روزه شیوه استاندارد بودند، اما اکنون بسیاری از پزشکان رژیم های درمانی ۷ روزه را ترجیح می دهند. رایج ترین رژیم درمانی تجویز آموکسی سیلین، کلاریترومایسین و اومپرازول برای ۷ تا ۱۴ روز است. در یک ترکیب رایج دیگر تنها مترونیدازول به جای آموکسی سیلین تجویز می شود.

یک رویکرد دیگر تجویز تتراسیکلین، مترونیدازول، بیسموت و اومپرازول برای دو هفته است. البته رژیم های درمانی متعدد دیگری نیز به وسیله متخصصان پیشنهاد شده اند.شواهد نشان می دهند که «هلیکوباکتر پیلوری» برای هزاران سال همزیست انسان ها بوده است، اما پزشکان تازه به حضور آن پی برده اند

 

 

هلیکو باکترپیلوری (Helicobacter Pylori)

باکتری هلیکوباکترپیلوری که به H.Pylori معروف بوده یک باکتری خمیده است که عموما" در معده یافت می شود و در حدود نیمی از مردم دنیا به آن آلوده هستند . اکثر افرادی که با این باکتری عفونی هستند هیچ علامتی ندارند و هرگز مشکلی پیدا نمی کنند . این باکتری قادر به ایجاد تعدادی از اختلالات دستگاه گوارش بوده که ازجمله شایعترین آنها زخم های گوارشی و سرطان معده که به ندرت باعث میشوند . معلوم نیست چرافقط تعدادی از افراد آلوده به این باکتری به عوارض و اختلالات بیماری مبتلا شده ولی بقیه مبتلا نمی شوند . در کشورهای صنعتی عفونت با H.P در دوران کودکی غیر معمول و ناشایع بوده و اغلب در بزرگسالی رخ می دهد . دراین کشورها 5 درصد کودکان زیر 5 سال و 50 درصد بالغین به عفونت باکتری هلیکوباکترپیلوری مبتلا هستند . درکشورهای درحال توسعه این عفونت اغلب در دوره کودکی رخ داده و هشتاد درصد کودکان زیر ده سال به این بیماری مبتلا هستند .

انتشار عفونت با مصرف غذاها و آب آلوده رخ داده و معمولا کودکان با شنا در استخرهای آلوده به فاضلاب ، رودخانه ها و نوشیدن آب آلوده و خوردن سبزیجات نپخته به این عفونت مبتلا میشوند . عفونت با این باکتری موجب بروز یکسری تغییرات در معده و ابتدای روده کوچک ( دوازدهه ) می شود . آنزیم و سموم آزاد شده از این باکتری به طور مستقیم یا غیر مستقیم موجب آسیب به سلولهای معده و دوازدهه و کاهش سیستم حفاظتی آنها در برابر اسید معده می شوند . نتیجه نهایی این فرآیندها التهاب معده (گاستریت) و التهاب دوازدهه (دئودنیت) است .

علائم عفونت با این باکتری بستگی به اختلالی که ایجاد کرده است دارد . اغلب بیماران مبتلا به عفونت فقط التهاب مزمن معده یا اثنی عشر داشته و علامت ندارند و به ندرت ، درصد بروز زخم علائمی دیده میشود ولی در اغلب موارد علائمی مانند درد شکم ، نفخ ، احساس پری بعد از غذا خوردن ، کاهش اشتهاء ، تهوع ، استفراغ و .... وجود دارد . ممکن است علایم مربوط به خونریزی مزمن مانند کم خونی و یا خونریزی حاد مانند مدفوع سیاه رنگ ایجاد شود . بندرت گاستریت مزمن با این عفونت باعث تغییرات سلولی در لایه پوشاننده معده و ایجاد سرطان معده می شوند . اگر چه این سرطان در تعداد کمی از افراد عفونی رخ میدهد ولی با توجه به شیوع جهانی عفونت هلیکوباکترپیلوری نیازمند توجه و دقت خاص می باشد .

تشخیص این عفونت به روشهای مختلف امکانپذیر بوده و برای اقدام به تشخیص و درمان عفونت دلایل پزشکی باید وجود داشته باشد . تست های خونی شامل جستجوی یک آنتی بادی اختصاصی علیه باکتری HP است . این آنتی بادیها توسط سیستم دفاعی بدن علیه عفونت با این باکتری ساخته می شوند. تست های تنفسی که تست تنفسی " اوره " ( Urea Breath Test ) نیز نامیده می شود شامل جستجوی دی اکسید کربن تولید شده توسط باکتری به وسیله آنزیمی به نام " اوره آز " در هوای بازدمی بیمار است . درUBT یک ماده حاوی کربن نشاندار توسط بیمار خورده شده و میزان دی اکسیدکربن نشاندار در هوای بازدمی او سنجیده می شود . تست های مدفوعی پروتئین های این باکتری را در مدفوع فرد جستجو می کنند . آندوسکوپی دستگاه فوقانی گوارش، برای اثبات قطعی بیماریهای گوارشی مانند زخم معده و یافتن همزمان عفونت با هلیکوباکترپیلوری به کار میرود . درمواردی که بیمار علامت دارد (مانند درداپیگاستر) و نیاز به تشخیص علت آن وجود دارد از این روش استفاده شده و ضمن تشخیص علت بیماری ، وجود HP نیز جستجو می شود . نمونه از بافت معده گرفته شده و به روش تست اوره آز و یا بافت شناسی و یا کشت باکتری عفونت با این میکروب بررسی می شود . انجام تستهای تشخیصی عفونت با این باکتری همیشه لازم نیست و درموارد خاصی که دلایل خاص طبی وجود دارد باید انجام شود . افراد علامت دار ( سمپتوماتیک ) که زخم معده یا اثنی عشر دارند یا قبلا داشته اند باید از نظر این عفونت بررسی شوند . این باکتری شایعترین علت زخم های فوق بوده و ریشه کنی آن باعث جلوگیری از عود زخم بعد از درمان زخم می شود . افراد بدون علامت ( آسمتپوماتیک ) که علامتی نداشته و شرح حالی از وجود قبلی زخم معده یا دوازدهه نیز ندارند نیاز به بررسی از نظر این عفونت ندارند ولی در بعضی موارد خاص که سابقه خانوادگی سرطان معده یا شیوع منطقه ای بالای آن ( مانند چین ، کره و ژاپن ) وجود دارد، بررسی این عفونت توصیه می شود .

سوء هاضمه بدون زخم ( Non Ulcer Dyspepsia ) به صورت علائم دستگاه فوقانی گوارش مانند درد ، تهوع ، نفخ ، سیری زودرس بدون علت خاص قابل تشخیص و بدون وجود زخم تظاهر می کند . ارتباط این اختلال ( NUD ) با عفونت H پیلوری معلوم نیست و در موارد مقاوم به درمان بررسی تشخیصی عفونت و درمان آن درصورت اثبات عفونت توصیه شده است .

تست های تشخیصی این عفونت به دودسته تهاجمی و غیر تهاجمی تقسیم می شوند . تکنیک اثبات عفونت نیز به دو دسته مستقیم مانند کشت و مطالعات میکروسکوپیک نمونه نسج معده و غیر مستقیم مانند کشف آنتی بادی ضد باکتری در خون و کشف CO2 تولید شده توسط باکتری در هوای بازدمی تقسیم می شوند. به توصیه انجمن گوارش آمریکا ( ACG ) انجام تست تشخیصی این عفونت برای بیماران دارای زخم فعال یا سابقه زخم قبلی در دستگاه گوارش فوقانی و بیماران مبتلا به لنفوم MALT صورت می پذیرد . روشهای تهاجمی معمولا در طی آندوسکوپی تشخیصی انجام شده و با نمونه برداری( Biopsy ) ازمعده (Gastric Antrum ) انجام می شود . شماره (1) : در این گروه (1) تست ارجح، انجام تست اوره آز (Urease Test) است . دراین روش نمونه برداشته شده در طی آندوسکوپی در داخل آگاری که حاوی اوره و یک نشانگر PH است قرار داده می شود . اوره آز باکتری با تجزیه اوره موجود در محیط و تولید آمونیاک یک PH قلیایی ایجاد کرده و باعث تغییر رنگ مارکر PH می شود .این تست معمولا درطی یک ساعت مثبت شده ولی خواندن جواب مثبت با مشاهده تغییر رنگ آن حداکثر تا 24 ساعت توصیه می شود . حساسیت این روش 95 درصد و ویژگی آن 100-95 درصد است . مثبت کاذب غیر معمول ولی منفی کاذب در صورت وجود خونریزی گوارشی یا مصرف مهارکننده های پمپ پروتون مانند امپرازول و یا خوردن قبلی آنتی بیوتیک ها مانند آموکسی سیلین محتمل است . (2) بررسی بافت شناسی و میکروسکوپیک نمونه گرفته شده از معده در طی آندوسکوپی روش دیگر است . درطی آندوسکوپی باید نمونه های متعددی از معده گرفته شود و با رنگ آمیزی گیمسا توسط پاتولوژیست مطالعه و بررسی شود . ( 3) کشت هلیکوباکتر مشکل است و معمولا به طور روتین در تشخیص اولیه عفونت لازم نیست ولی درصورت مقاومت به درمانهای آنتی بیوتیکی جهت بررسی حساسیت میکروب به آنتی بیوتیک ها ضروری است . این باکتری در 30 درصد موارد به مترونیدازول و در10 درصد موارد به کلاریترومایسین و به ندرت به آموکسی سیلین و تتراسیکلین مقاوم است . تست های غیر تهاجمی کشف عفونت متعدد بوده و شامل تست تنفسی اوره (UBT) ، تست کشف آنتی ژن باکتری در مدفوع ، تست کشف آنتی بادی ضد باکتری در خون و PCR است . بهترین تست غیر تهاجمی برای اثبات عفونت تست تنفسی اوره ( UBT ) است و بخصوص در پی گیری اثبات ریشه کنی بیماران بعد از درمان ارزش دارد. (1) تست تنفسی اوره براساس هیدرولیز اوره توسط هلیکوباکترپیلوری ( آنزیم اوره آز ) و تولید دی اکسید کربن و آمونیاک طراحی شده است . یک ماده حاوی کربن نشاندار به فرد خورانده شده و دی اکسید کربن ( با کربن نشاندار) در هوای بازدم تنفسی اندازه گیری می شود . حساسیت این روش 95-90 درصد و ویژگی آن 100-95 درصد است . برای جلوگیری از بروز جواب منفی کاذب باید آنتی بیوتیک ها 4 هفته و مهارکننده های پمپ پروتون مانند امپرازول 2 هفته قبل از تست استفاده نشوند . (2) سرولوژی براساس کشف IgG یا IgA یا آنتی بادی های ضد باکتری در سرم به روش آزمایشگاهی ( ELISA ) انجام می شود . ارزان و دردسترس است ولی دقت و صحت آن مورد اختلاف نظر است و اگر چه حساسیت تست 95-90 درصد است ولی ویژگی تست حدود 90-75 درصد است . سایر روشهای تشخیصی ترجیح داده شده و این تست بر اساس شیوع عفونت در منطقه جغرافیایی ، سن بیمار ، ابتلای قبلی و وجود اختلالات بالینی مربوطه باید تفسیر شود . سطح آنتی بادی علیه این باکتری بعد از درمان در 50 درصد بیماران در طی 3 ماه پائین آمده ولی ممکن است تا 18 ماه بالا بماند . بهمین دلیل این تست در پی گیری درمان ریشه کنی عفونت نیز ارزش ندارد به جز در مواردی که این پی گیری یکسال یا بیشتر بعد از اتمام درمان انجام شود . (3) آنتی ژن HP در مدفوع در بیماران عفونی وجود داشته و به روش ایمونواسی کشف می شود . این تست در مطب سرپائی نیز قابل انجام بوده و 95 درصد حساسیت و 85 درصد ویژگی دارد . این تست در اثبات موفقیت درمان طبی ریشه کنی هلیکوباکترمفید است . در تشخیص اولیه اثبات وجود عفونت نیز مفید بوده ولی احتیاطهای لازم مربوط به تست تنفسی باید انجام شود. انجام تست های دیگر مانند PCR و کشف آنتی ژن باکتری در بزاق یا ادرار در حال حاضر عملی نیستند . رژیم های درمانی مختلفی برای ریشه کنی عفونت وجود دارد ولی رژیم درمانی برای هلیکوباکترپیلوری همیشه چند دارویی است و رژیم تک دارویی باعث ایجاد مقاومت به آنتی بیوتیک می شود .

روش اول استفاده از کلاریترومایسین + آموکسی سیلین + امپرازول ( PPI ) به مدت 2 هفته است و درحدود 95 درصد موارد باعث ریشه کنی این عفونت می شود .

روش دوم استفاده از مترونیدازول + تتراسیکلین + بیسموت + امپرازول ( PPI ) به مدت 2 هفته بوده و بالای 90 درصد باعث ریشه کنی عفونت می شود .

روش سوم مانند روش اول بوده ولی به جای آموکسی سیلین داروی مترونیدازول تجویز می شود و فقط در افرادی که به پنی سیلین حساسیت دارند استفاده میشود . سایر روشهای دیگری نیز وجود دارد و درکتب مرجع قابل جستجو هستند .

درمان هلیکوباکترپیلوری در مواردی که زخم معده ، زخم دوازدهه و یا سابقه آنها وجود دارد لازم بوده و بعد از اثبات وجود عفونت انجام می شود . درمان طبی معمولا چند دارویی بوده و هیچ داروی واحدی باعث ریشه کنی این عفونت نمی شود . مدت درمان دراغلب موارد 14-7 روز است و معمولا دو آنتی بیوتیک همراه با یک مهارکننده پمپ پروتون (PPI) مانند امپرازول ، پنتاپرازول یا لنزوپرازول استفاده می شود . بهترین پروتکل درمانی دردست تحقیق بوده و درمان سه دارویی در بالای 90 درصد موارد موثر بوده و باعث ریشه کنی عفونت می شود . آنتی بیوتیک ها معمولا کلاریترومایسین همراه با آموکسی سیلین یا مترونیدازول هستند . در50 درصد بیماران عوارض درمان دارویی تظاهر کرده که در90 درصد آنها خفیف و قابل تحمل و در10 درصد موجب توقف درمان می شود . تنظیم دوز و زمان مصرف باعث کاهش عوارض میشود. مترونیدازول و کلاریترومایسین ممکن است باعث ایجاد طعم فلز دردهان شوند . بیسموت که در بعضی موارد تجویز می شود ممکن است باعث یبوست شده و رنگ مدفوع سیاه رنگ می کند.

در 20 درصد بیماران بعد از تکمیل دوره درمان H پیلوری ریشه کن نمی شود ( شکست درمان ) و یک دوره دوم درمان چهاردارویی نیاز خواهند داشت . پی گیری ( Follow Up ) برای اثبات ریشه کن شدن عفونت ، یکماه بعد از اتمام دوره درمان انجام شده و معمولا به روش تست تنفسی اوره ( UBT ) یا تست جستجوی آنتی ژن در مدفوع ( Stool HP ) انجام می شود . تست های خونی و جستجوی آنتی بادی ضد باکتری توصیه نمی شود چون آنتی بادی های خون حتی با رفع عفونت چندین ماه بالا می ماند . این تست برای تشخیص عفونت در کشورهای در حال توسعه ارزشی ندارد و برای کشورهای صنعتی استاندارد شده است. ضمنا میتواند به علت عفونت قبلی درمان شده، مثبت باشد و حتما دلالت بر عفونت فعلی در بیمار ندارد . درمان خط اول به صورت درمان سه دارویی ( Triple Thrapy ) شامل یک مهار کننده پمپ پروتون ( مانند امپرازول ) همراه با دو آنتی بیوتیک است . به نظر میرسد آنتی بیوتیک های کلاریترومایسین همراه با آموکسی سیلین موثرتر باشند . مدت درمان 14-7 روز (ترجیحا 2 هفته) است . فقط در افرادی که حساسیت به پنی سیلین دارند به جای آموکسی سیلین از مترونیدازول استفاده می شود چون میزان مقاومت باکتری به این دارو بالاست به عنوان خط اول به جای آنتی بیوتیک ها می توان از مترونیدازول همراه با بیسموت و تتراسیکلین استفاده کرد . این پروتکل 4 دارویی توسط FDA نیز برای خط اول درمان تایید شده است . درمان دو دارویی مانند امپرازول همراه با کلاریترومایسین توصیه نشده است و میزان ریشه کنی باکتری دراین روش فوق العاده پایین است . در 20 درصد موارد با روشهای خط اول درمان باکتری در معده فرد ریشه کن نمی شود و دراغلب موارد به علت مقاومت باکتریال به داروها خصوصا کلاریترومایسین یا مترونیدازول رخ می دهد . در صورت شکست درمان یک دوره چهار داروی ( Quadriple Therapy) با آنتی بیوتیک هایی متفاوت از آنچه در خط اول مصرف شده است تجویز می شود . کشت و آنتی بیوگرام به طور روتین برای H پیلوری توصیه نمی شود ولی اگر دوره دوم درمان نیز به شکست منجر شود کشت و سنجش حساسیت باکتری به آنتی بیوتیک ها لازم است . در50 درصد بیماران عوارض دارویی ایجاد شده ولی در 90 درصد قابل تحمل بوده و فقط در 10 درصد منجر به قطع درمان می شود . کلاریترومایسین و مترونیدازول باعث ایجاد طعم فلز دردهان می شوند . مترونیدازول ممکن است باعث نوروپاتی محیطی و بندرت تشنج شود . کلاریترومایسین علاوه بر تغییر مزه دهان ممکن است باعث دل درد ، تهوع ، استفراغ یا اسهال شود . تتراسیکلین ممکن است باعث فوتوفوبی ( ترس از نور) شود و در خانمهای باردار و کودکان زیر 12 سال نباید مصرف شود . میزان مقاومت این باکتری به مترونیدازول بالا و حدود 30 درصد است و حدود 10 درصد موارد به کلاریترومایسین مقاوم است . مقاومت به آموکسی سیلین ، تتراسیکلین و بیسموت در هلیکوباکترپیلوری نادر است . این باکتری به طور طبیعی به سولفونامیدها و انکومایسین مقاوم است . دربعضی مطالعات موفقیت درمانی با جایگزینی فورازولیدون به جای مترونیدازول گزارش شده است . براساس راهنمای انجمن گوارش آمریکا هلیکوباکترپیلوری به عنوان یک عفونت شایع در افراد بدون علامت نیاز به بررسی تشخیصی ندارد ولی درافرادی که زخم دستگاه فوقانی گوارش یا سابقه زخم و یا سابقه خانوادگی سرطان معده دارند باید بررسی شود . درصورت اثبات بیماری با درمان آنتی بیوتیک چند دارویی ریشه کن شود . مدت درمان 14-7 روز است و یکماه بعد از پایان درمان باید اثبات ریشه کنی عفونت ترجیحا با تست تنفسی UBT پی گیری شود . درصورت عدم ریشه کنی یک دوره مجدد درمان 4 دارویی که درآن از آنتی بیوتیک های دوره قبل استفاده نشده، تجویز می شود .

اقدامات تشخیصی و درمان این عفونت در افراد بدون علامت و افرادی که سابقه خانوادگی سرطان معده یا سابقه شخصی زخم دستگاه فوقانی گوارش را ندارند لازم نیست. درافرادی که زخم فعال یا سابقه شخصی زخم دارند و یا سابقه خانوادگی سرطان معده دارند یا مبتلا به لنفوم MALT هستند اقدامات تشخیصی درمان درصورت اثبات عفونت و پی گیری برای اثبات ریشه کنی لازم است. در صورت شکست درمان بررسی از نظر مقاومت و حساسیت به آنتی بیوتیک های تجویزی توصیه می شود.

خواص گردو

گردو را به نام "غذای مغز" نیز می شناسند و این فقط به خاطر شباهت آن به مغز نیست، بلکه به خاطر وجود امگا 3 فراوان آن می باشد. برای درست عمل کردن مغز، به امگا 3 نیاز داریم.

مصرف 4 عدد مغز گردو در روز موجب افزایش اسید چرب ضروری امگا 3 می گردد

15درصد از چربی های گردو از نوع چربی های غیر اشباع و مفید برای سلامت قلب می باشد. این نوع چربی، پایین آورنده کلسترول بد(LDL) و افزایش دهنده کلسترول خوب(HDL) است.

یک چهارم فنجان مغز گردو، در حدود 8/90 درصد نیاز روزانه بدن به این چربی ضروری را تامxsین می کند.

فواید گردو:

1- کاهش کلسترول کل

2- کاهش LDL کلسترول

3- افزایش HDL کلسترول

4- افزایش قابلیت ارتجاعی رگ های بدن

5- محافظت در برابر بیماری قلبی

موسسه غذا و دارو پیشنهاد کرده است که برای سلامت قلب روزانه 30 گرم گردو بخورید.

 6- افزایش قدرت ذهن و هوش

7- مفید برای تنگی نفس

8- جلوگیری از ورم مفاصل

9- مفید در بیماری های پوست نظیر: اگزما و پسوریازیس( به وجود آمدن لکه های قرمز رنگ در پوست)

10- ضد سرطان

11- دارای آنتی اکسیدان. در بین آجیل ها، آنتی اکسیدان گردو و شاه بلوط از همه بیشتر است.

12- محافظت از سیستم ایمنی

13- جلوگیری از لخته خون

14- تنظیم سوخت و ساز در بدن

15- تنظیم فشار خون

16- تنظیم قند خون

17- جلوگیری از پارکینسون و آلزایمر

18- جلوگیری از سنگ کیسه صفرا

19- حفاظت از استخوان

20- روغن گردو درمان کننده دردهای مفاصل است و جذب مواد غذایی را آسان می کند.

21- کودکانی که مقدار امگا 3 در برنامه ی غذایی شان کم است، اختلالاتی مانند بیش فعالی یا هایپراکتیوی، مشکلات رفتاری، کج خلقی و مشکلات خواب در آنها زیاد است.

22- زنانی که در هفته 28 گرم آجیل و بادام زمینی مصرف می کنند، 25 درصد احتمال پیشرفت سنگ کیسه صفرا را کم می کنند.

23- اگر می خواهید خواب آرامی داشته باشید، برای شام، سالاد سبزیجات به همراه گردو مصرف کنید.

گرچه فواید زیادی در آجیل پنهان است، بعضی ها به گمان این که آجیل موجب افزایش وزن می شوند، از خوردن گردو و دیگر آجیل ها امتناع می کنند. ولی ثابت شده است، افرادی که حداقل 2 بار در هفته آجیل مصرف می کنند، احتمال افزایش وزن در آنها به مراتب کمتر از آنهایی است که اصلا آجیل مصرف نمی کنند. پس به گمان این که اگر گردو یا آجیل بخورید چاق می شوید، این غذای بسیار خوشمزه و مفید را از خود دور نکنید.

ویتامین ها و عناصر معدنی موجود در گردو:

گردو بهترین منبع منگنز و مس می باشد.

در گردو، منیزیم و فسفر نیز وجود دارد. مقداری روی، آهن، کلسیم و سلنیوم نیز پیدا شده است.

گردو مقدار کمی سدیم یا نمک دارد.

گردو حاوی بیشترین مقدار ویتامین های B6، B1 و B5( پانتوتنیک اسید) می باشد.

در گردو ویتامین هایی نظیر  E ، B3 و B2 نیز وجود دارد.

کالری گردو زیاد است. حدود 654 کالری در هر 100 گرم گردو وجود دارد. لذا بهتر است روزی که می خواهید گردو مصرف کنید، کالری آن را محاسبه کرده و از کالری روزانه خود کم کنید. به این ترتیب ترس از چاق شدن را نخواهید داشت؛ برای مثال، اگر کالری مورد نیاز شما در روز 2000 کالری است و شما100 کالری گردو مصرف می کنید، لذا می توانید 1900 کالری باقی مانده را از مواد غذایی مختلف دریافت کنید.

ولی اگر می خواهید گردو میل کنید و همانند روزهای گذشته غذاهای روزانه خود را نیز مصرف کنید، این نکته را از یاد نبرید که باید 131 دقیقه پیاده روی کنید تا انرژی دریافت شده از گردو، بسوزد.

گردو در حدود 7/6 گرم فیبر دارد.

 

میوه به

مشخصات عمومی

به  با نام علمی Cydonia oblonga از میوه های دانه دار متعلق به تیره وردسانان (Rosaceae) و زیر تیره سیبیان (Pomoidae) می باشد که قسمت خوراکی میوه شان، نهنج رشد کرده گل است که تخمدان را در بر گرفته است.

درخت به ، درخت کوچکی است به ارتفاع حد اکثر پنج متر که شبیه درخت سیب است، میوه اش به رنگ زرد ، آبدار و درشت تر از سیب است و در فصل پائیز می رسد به ، دارای بویی مطبوع، وطعمی گوارا است، تخم میوهء به را بهدانه می گویند که دارای مادهء لعابی است که اثر درمانی دارد که به نامهای :بهی، آبی، توج نیز گفته شده است و بهترین به ایران ، در اصفهان پرورش می یابد . «در جنس به ،تنهایک گونه وجود دارد، درخت به می تواند تا  50 سال عمر کند واز 5-3سالگی میوه تولید کند،در ایران 10رقم مختلف شناخته شده که مهمترین آنها عبارتند از: مظاهری،حاجی رفیعی،گورتون شمس،که همگی متعلق به ناحیهء اصفهان می باشند،ونیشابور نیز یک رقم مهم دارد.»

قسمتهای مورد استفادهء درخت به عبارتند از: برگ، میوه و دانهء میوه (بهدانه)

به ، به صورت خام، پخته ، شربت، مربا ،ژله،کمپوت وجوشانده مصرف میکنند که برای تقویت قلب واعصاب موثر میباشد.

ترکیبات شیمیایی:

در 100 گرم میوه به مواد زیر مواد زیر وجود است :

آب                           83 گرم

مواد قندی                  10 گرم

مواد نشاسته ای           5 گرم

کلسیم                     10 میلی گرم

فسفر                       17 میلی گرم

آهن                       0/8 میلی گرم

پتاسیم                  195 میلی گرم

سدیم                    5 میلی گرم

ویتامین آ               40 واحد

ویتامین ث            15 میلی گرم

ویتامین ب 1         0/02 میلی گرم

ویتامین ب 2        0/03 میلی گرم

ویتامین ب 3       0/2 میلی گرم

خواص دارویی

در مورد به و خواص آن احادیثی از ائمه آمده که عبارتند از:

1- کسی که سه روز ناشتا به بخورد،ذهن او صاف وحلم و علم او بسیار میشود واز مکر شیطان و شیطانیان محفوظ می ماند.

                                                                                     رسول گرامی اسلام(ص)

2- به قوه بینایی را زیاد میکند ومحبت در قلب ایجاد مینماید و اگر زن آبستن به بخورد فرزندانش نیکو(زیباو شجاع) متولد می شوند

                                                                                       رسول گرامی اسلام (ص)

3- به دل را شاد و با نشاط ، شخص بخیل را سخاوتمند و آدم ترسو را دلیر می کند.

                                                                                      امام صادق (ع)

4- خوردن به ، برای ضعف قلب بسیار مفید است ومعده را پاک می کند وذهن را روشنی میبخشد وآدم  ترسو را شجاع می کند .

                                                                                      امام علی (ع)

5- کسی که در حال گرسنگی (ناشتا)به بخورد،آب(نطفهء) او پاک وفرزند او نیکو می شود.

                                                                                      امام صادق (ع)

6- به غم واندوه را از بین می برد.

                                                                                     امام صادق(ع)

7- به میوه ای سر شار از تانن است که در معالجهء اسهال وورم رودهء بزرگ خیلی موثر است. به این منظور می توان 50تا40گرم به،را خرد کرده ومدت 15دقیقه در یک لیتر آب جوشانده و مصرف کنید.

8- بهدانه، ورم معده را معالجه می کند ،به این منظور باید چهار گرم بهدانه را در صد وبیست گرم آب بخیسانیدوسپس آن را آنقدر بهم بزنید تامایعی بشکل سفیدهءتخم مرغ بدست آید،وپس از آن هر وقت تمایل داشتید مصرف کنید.

9- جوشاندهء برگ درخت به ، بیخوابی را درمان می کند،به این منظور باید یک مشت برگهای تازه و نو رستهء برگ به را به مدت ده دقیقه در یک لیتر آب جوش بریزیم تا دم بکشد، وپس از صاف کردن آن را با شکوفهء نارنج یا شکر یا عسل شیرین کنید وقبل از خواب ،دو قاشق سوپخوری از آن بنوشید.

10- جوشاندهء برگ به (به روشی که گفته شد)بهترین راه درمان عصبانیت است.

11- لعابی که از خیس کردن چهار گرم  به دانه بدست می آید علاوه بر معالجهء گلو درد، تسکین سرفه، برای آرایش موی سر وآهار پارچه نیز بکار میرود.

12- اگر به را قطعه قطعه کنید ودر آب بجوشانند، جوشاندهء مقوی بدست می آید که در عین حال قابض است ودر مواردی که عمل هضم به زحمت صورت میگیرد مصرف می گردد.

13- جوشاندهء فوق در معالجهء اسهال های سبک که بر اثر بیحالی وتنبلی روده ها پیدا می شود و همچنین برای معده  وروده ها فوق العاده فایده دارد.

14- اگر آب به را بگیرید و هم وزن آن شکر اضافه نمائید و بجوشانید تا به قوام آید شیره ای به وجود می آید که در معالجهء ورم شدید امعاء بسیار موثر است.

15- چنانچه دم کردهء 30گرم شکوفهء به (تازه یا خشک کردهء آن)را در یک لیتر آب با عرق بهار نارنج مخلوط کنند وبنوشند، خواب عمیق و راحتی به دنبال خواهد داشت.

16- به دارای ویتامین A(آ) است که در تجدید جوانی نقش دارد و همچنین دارای ویتامین B(ب) میباشد که در تعادل اعصاب مهم است.

17- به طبیعتی معتدل دارد و خوردن آن افسردگی و وسواس را از بین میبرد و نشاط آور است.

18- به برای تقویت اعمال معده مفید است.

19- خوردن به اختلاط خونی، خونریزی های بواسیری و رحمی را معا لجه میکند.

20- خوردن به و فراوده های آن مانع انداختن جنین زنها میشود.(باعث تقویت رحم می شود)

21- خوردن به و فرآورده های آن ، میل به خاک و گل خوردن را بر طرف می کند.

22- خوردن به، عرق بدن را خوشبو می کند.

23- بهدانه برای درمان سرفه،خشونت حلق، رفع عطش، حرارت معده،رفع سوزش دهان وزبان،رفع گرفتگی صدا مفید است لذا باید 30 گرم بهدانه را در نیم لیتر آب جوشاند، صبح و ظهر وشب یک استکان  میل نمود وبرای سوزش زبان مدتی آن را در دهان نگه داشت.

24- اگر 100تا 150گرم بهدانه را در یک لیتر آب بجوشانید و روزی چند مرتبه بر پوست بمالید برای درمان سوختگی ، سرما زدگی بر طرف کردن انواع ترک ،لب و...مفید است.

25- اگر گرد سوخته کرک به را بر روی زخم قرار دهند خونریزی را بند می آورد.

26- برای پانسمان زخمهای سطحی بدن یا شستشوی چشم درهنگام چشم درد می توان از محلول غلیظ جوشاندهء برگ درخت به استفاده نمود.

27- خوردن روغن به (آب به +نصف مقدار آب به روغن زیتون را بجوشانید) برای درمان اسهال مزمن، خلط خونی، ورم کبد، زخم معده و روده مفید است.

28- مالش روغن به بر بدن برای درمان جرب( گال=بیماری پوستی انگلی واگیر دار توام با خارش) و شورهء سر،شپش بدن،سوزش دهان ودستگاه تناسلی زنانه مفید است.

29- جویدن بهدانه کندی دندان را بر طرف میکند.

30- شربت به لیمو ،حرارت بدن را فرو می نشاند.(برای تهیه شربت به لیمو باید 250گرم آب به را مخلوط با سرکه و آب لیموی صاف وگلاب هر یک بمقدار 150گرم بهمراه مقداری قند بجوشانید تا بقوام آید .

خواص به دانه

1- لعاب به دانه را روی زخم ها و سوختگی ها بگذارید تا باعث شفای سریع آنها شود .

2-ضد تب است .

3-اسهال خونی و ساده را درمان می کند .

4- برای درمان جراحات گلو موثر است .

5-سرفه را برطرف می کند .

6- برای درمان تورم های داخلی بدن مفید است .

7-برای التیام ترک پوست دست وبدن ، نوک پستان ، لب و بواسیر لعاب به دانه را روی موضع بمالید .

8-برای درمان خشکی زبان و دهان مفید است .

9-آفتاب زدگی را با مالیدن لعاب به دانه بر روی پوست درمان کنید .

10-جویدن به دانه برای تقویت نیروی جنسی مفید است .

خواص  دم کرده گل و شکوفه به

1-سردرد را برطرف می کند.

2- مقوی معده است .

3-سینه را صاف و تقویت می کند.

4-سرفه کودکان را برطرف می سازد .

5-برای درمان بی خوابی دم کرده گل را با آّب بهار نارنج مخلوط کرده و قبل از رفتن به رختخواب بنوشید .

خواص روغن به

1)برای برطرف کردن زنگ زدن در گوش مفید است

2)سرگیجه را برطف می کند

3)برای مداوای زخم های دهان مفید است .

4)خونریزی ریوی را درمان می کند .

5)اسهال مزمن را برطرف می کند.

6)دوست کبد است و روم کبد را رفع می کند .

7)زخم روده ها را درمان می کند .

خواص برگ وشاخه های به

1)جوشانده برگ درخت به ورم چشم را مداوا می کند .

2)زخم ها را با جوشانده برگ به بشوئید .

3)قابض است .

4)ضماد برگ درخت به برای ورم چشم مفید است .

طرز استفاده:

1) شیره به : 50 گرم به را خرد کرده با 50 گرم عسل یا شکر مخلوط کنید و در یک لیتر آب جوش بریزید و آنرا روی چراغ گذاشته تا بجوشد و حجم آن به نصف تقلیل یابد .

2) شراب به : 50 رگم به خورد شده را در یک لیتر شراب ریخته و بگذارید دو هفته بماند و سپس از آن استفاده کنید .

 

3)جوشانده دانه به : 30 گرم به دانه را در یک لیتر آب جوش ریخته و آنقدر بجوشانید تا بصورت ژله در آید .

4)جوشانده برگ درخت به : 30گرم برگ درخت به را در یک لیتر آبجوش ریخته و مدت چند دقیقه بجوشانید .

5)دم کرده گل به : 30 گرم گل به را در یک لیتر آبجوش ریخته و بمدت پنج دقیقه بگذارید تا دم بکشد .

6)لوسیون پوست به : ایو لوسیون برای از بین بردن چین و چروکهای پوست از هر کرم دیگری موثر تر است .

7)روغن به : به را تکه تکه کرده و بپزید سپس آب آنرا بگیرید و با دو برابر وزن آن روغن زیتون مخلوط کرده و آنقدر بجوشانید تا تمام آب آن بخار شود و فقط روغن باقی بماند البته قدت کنید که روغن نسوزد .

مضرات :

خوردن به بصورت خام خوب نیست و مضر می باشد زیرا به خام رگهای بدن را مسدود می سازد و چون گرم است برای کسانیکه گرم مزاجند خوب نیست .

تذکر

* کرک یا پرزی که روی به میباشد،هضمش سنگین است و برای حلق و صدا بسیار مضر می باشد،لذا با

خواص دارویی بادام

برای تقویت حافظه و نیروی بینایی مؤثر است .

درخت بادام، درختی است دارای برگ های دراز وباریک، که گلهایش پیش از روییدن برگ ها شکفته می شود . میوه درخت بادام ابتدا دارای پوست سبزو نازک و پوشیده از کرک که آن را چغاله بادام می نامند کهپس از مدتی سفت وسخت می شود .

مغز بادام بر دو نوع است: شیرین وتلخ .

بادام شیرین را خام یا بو داده می خو رند واز آن روغن نیز گرفته می شود. این روغن در پزشکی وصنعت صابون سازی کاربرد دارد . نام عربی بادام «لوز» است، چغاله بادام میوه ای مغزی، تقویت کننده معده و آب آن لثه دندان را محکم می کند.

قسمت های مورد استفاده درخت بادام عبارتند از:

1-پوست بادام 2- برگ بادام 3- شکوفه بادام 4- مغز بادام

2-خواص بادام :

ـ باداممیوهای سرشار از ویتامین ب1، ب2، پ پ، قند،کلسیمومواد چربی است .

ـ دانشمندان بزرگ اسلام (بئ علی سینا، زکریای رازی)بادام را به عنوان نرم کننده سینه، آرام کننده سوزش ادرار، تقویت کننده معده وریه وپاک کننده روده ها تجویزمی کرده اند .

ـ زکریای رازی عقیده داشت، بادام هوش را زیاد کرده وبدن را فربه و چاق می کند .

ـ بادام، دارای مقداری آهک ومقدار قابل توجهی فسفر است که اثر کاملی بر مغز وسیستم عصبی دارند .

ـ بادام رسیده خشک بی اندازه مقوی است و برای کسانی که دچار کمبود کلسیم شده اند، غذایی عالی است .

ـ از بادام شیرین روغنی استخراج می کنند که مسهل است و مقدار مصرف آن برای اشخاص بزرگسال 60گرم و بچه ها 15تا 10گرم است که باید صبح ناشتا خورده شود.

ـ اگر زخم اگزما را با روغن بادام شیرین چرب کنند، در بهبود آن تسریع خواهد شد .

ـ برای تقویت امعا می توان پایین شکم رابا روغن بادام شیرین هر صبح وشب مالش داد.

ـ روغن مایع بادام شیرین، برای آرام کردن درد گوش خیلی مفید است به این منظور باید نیم قاشق قهوه خوری کوچک روغن بادام را شب، هنگام خواب در گوش بچکانند .

ـ برای نرم نگه داشتن دست ها در زمستان بهبود ترک دستها می توان روغن بادام شیرین را به اندازه مساوی با کره و کاکائو مخلوط کنید و مانند پماد به دست های خود بمالید.

روغن بادام شیرین، سرفه های خشک با منشأ عصبی را تسکین می دهد. روغن بادام شیرین ، اخلاط غلیظ را به راحتی دفع می کند. در این دو مورد باید افراد بالغ، صبح و ظهر و شب هر دفعه یک قاشق مربا خوری روغن بادام بخورند.

روغن بادام در معالجه قولنج کلیه، سنگ کلیه، وجود خون در ادرار، دردهای زایمانی، بی تابی های کودک بر اثر دل پیچه، حالات تشنجی شیرخواران به صورت خوراکی یا تنقیه به کار می رود.

-ماساژ سر با روغن بادام شوره سر را از بین می برد.

-روغن بادام، خشونت حلق را بر طرف می کند برای این منظور 1تا 2 قاشق غذاحوری روغن بادام شیرین را در یک لیوان آب گرم ریخته و غرغره کرده و در صورت تمایل بعد از غرغره می توان آن را فرو داد.

-برای جلوگیری از پیشرفت قوز ( خمیدگی مهره های پیرمردها ) و درمان آن باید روغن بادام شیرین را کمی گرم کرده و روزی چند مرتبه در محل مهره های تازه کج شده مالید و بیمار را به پشت خواباند.

-اگر 50 گرم پوست خشک و زرد رنگ بادام شیرین را در 1 لیتر آب بجوشانید و افراد بالغ صبح و ظهر و شب، هر دفعه یک استکان به همراه کمی شمر بنوشند و اطفال نصف استکان ، گلودرد و سرفه های پی در پی ، التهاب مجاری تنفس را تسکین می دهد.

-شکوفه بادام شیرین، مسهل ملایمی است که به صورت دم کردن به اطفال می دهند.

-برگ بادام، صفرابر و مقوی کبد است و از آن جوشانده ای تهیه می کنند که با شکر شیرین کرده و به تدریج گاهی یک استکان می خورند.

-بادام برای تقویت حافظه نیروی بینایی مؤثر است.

-از بادام شیرین شربتی تهیه می کنند که در مورد التهاب و تورم اعضای تناسلی و ادرار مفید است. این شربت خنک و مسکن است. بدین منظور باید یک کیلو بادام را پوست کند و آن را در هاونی که کمی آب دارد کوبید تا خمیری بدست آید و سپس آن را با یک لیتر آب و 500 گرم شکر مخلوط کرده و صاف می کنند و 700 گرم قند و 200 گرم عرق بهار نارنج را به آن اضافه می کنند.

-از دم کرده 30 گرم برگ و 15 گرم شکوفه درخت بادام مخلوطی را به وجود می آورند که ادرار را زیاد می کند و مسهل و کرم کش است.

-اگر بادام را بو دهید و آن را مثل قهوه بسایید، جانشین قهوه خواهد شد که هیچ ضرری نخواهد داشت.

-اگر برگهای تازه و سبز درخت بادام را به صورت مرهم روی سوختگی و کوفتگی بگذارند مفید خواهد بود.

-بادام بسیار غذای خوبی است و مخصوصاً به خانم ها توصیه می شود هنگامی که حامله هستند و یا شیر می دهند آن را مصرف کنند. زیرا باذام مقوی و نیروبخش است و بر روی سلامتی نطفه اثربه سزایی دارد.

مغز بادام شیرین است و به علت داستن فسفر، بهترین درمان بیماری مغزی و عصبی است.

پروتئین گیاهی فراوان در بادام به مردان برای پشت سر نهادن یأس و ناامیدی مردانه، کمک می کند.

تذکرات:

1-خوردن زیاد بادام، موجب ناراحتی معده و دستگاه هاضمه می شود.

2-برای هضم بهتر بادام باید آن را خوب و به آرامی جوید و در دهان نرم کرد و سپس فرو داد

همه چیز درباره قهوه

قَهوه، دانه خوراکی درختی از خانواده قهوه‌ها است که از این دانه که خاصیت محرک دارد، در تهیه مواد غذایی مختلف و همچنین انواع نوشیدنی استفاده می‌کنند. گیاه قهوه معمولاً در نواحی گرمسیر رشد و پرورش می‌یابد. مصرف آن به بهبود تمرکز کمک می‌کند. البته در افرادی هم ایجاد اضطراب می‌کند. مصرف زیاد آن می‌تواند باعث دفع کلسیم شود.

یکی از معمول ترین شیوه‌های درست کردن قهوه این است که یک قاشق مربا خوری قهوه را با یک قاشق مربا خوری شکر مخلوط کرده و داخل ظرفی از جنس روی می‌ریزیم. سپس به اندازه یک فنجان آب یا شیر بر روی آن ریخته و بر روی حرارت ملایم قرار می‌دهیم و بسیار آرام به هم می‌زنیم تا قهوه کف کند. باید مراقب بود که قهوه نجوشد.

قهوه چیست؟

قهوه درختی است که در نواحی گرمسیری می‌روید و بلندی آن بین ۳ تا ۱۰ متر است. درخت قهوه پس از ۳ تا ۵ سال از زمان کاشت محصول می‌دهد. گلهای سفید قهوه خوش‌بو است و بسیار شبیه به یاسمن. و اما آنچه که ما به نام قهوه می‌شناسیم میوه این درخت است که که برشته و ساییده می‌شود. این میوه که ظاهری تخم‌مرغی شکل دارد و بصورت خوشه‌ای رشد می‌کند ابتدا سبز رنگ است که به تدریج زرد و در نهایت قرمز یا بنفش می‌شود. بین ۶ تا ۹ ماه طول می‌کشد تا میوه کاملن رسیده شود. هر درخت حدود ۲۰۰۰ میوه می‌دهد که تقریبا یک پوند قهوه برشته از آن بدست می‌آید. میوه قهوه را با دست می‌چینند و بر حسب وزن آنها را جدا می‌کنند. پس از شستشو دانه‌ها را خشک می‌کنند (معمولا با نور خورشید). سپس بسته‌بندی می‌کنند. اندازه دانه‌ها را در بسته‌بندی درنظر می‌گیرند تا محصولی یک‌دست ارائه شود. اکنون بسته‌ها آماده صادرات یا برشته شدن است. دانه‌ها را در جای خشک و خنک نگهداری می‌کنند.

ریشه کلمه قهوه

قهوه گرفته شده‌از نام استانی است دراتیوپی Kaffa و واژهٔ انگلیسی Coffee هم از آن گرفته شده‌است و در اتیوپی به آن Bunn و یا Bunna(زبان «امهاری» زبان مردم اتیوپی) و در زبان تیگرینیایی به آن Bunni و در زبانهای دیگر، نامهایی که همه از ریشه کلمه Bunn گرفته شده‌اند نامیده می‌شود.(دانه‌=Bunn) در واقع لغت عربی قهوه خلاصه شده کلمه «قهوة البن»بوده که به معنی شراب گیاه بن است. چون در دین اسلام نوشیدن الکل نفی شده بود، قهوه به عنوانی جانشینی مناسب مورد استفاده قرار گرفت. بعدها کلمه عربی «قهوة» در زبان ترکی به «کهوه» Kahve معروف شد که همین کلمه در زبان ایتالیایی به Caffe و در زبانهای فرانسوی، پرتغالی و اسپانیای به نام Cafe مورد استفاده قرار گرفت. سابقه این لغات به دهه آخر قرن ۱۶ برمی گردد ولی لغت "Coffee" از اواسط دهه ۱۶۰۰ مورد استفاده قرار گرفت.

برشته کردن

برشته کردن دانه‌های قهوه در بدست آمدن یک فنجان قهوه خوش‌طعم بسیار موثر است. طی این مرحله دانه سبز رنگ به دانه‌ای قهوه‌ای تبدیل می‌شود و بخشی از ترشی، بو و کافئین از بین می‌رود. در نهایت دانه‌ای صاف‌تر و حدود دو برابر بزرگتر و شیرین‌تر با رگه‌ای تلخی بدست می‌آید. در خانه هم می‌شود دانه‌ها را در فر یا ماهیتابه برشته کرد.

مدت زمان بو دادن

۱. ۷ دقیقه: بو دادن ملایم: (AMERICAN ROAST)

۲. ۹ الی ۱۱ دقیقه: بو دادن متوسط: (CITY ROAST)

۳. ۱۱ الی ۱۳ دقیقه: بو دادن تا حد تیره: (FRENCH ROAST)

۴. ۱۴دقیقه: تیره ترین حالت:[۲](ESPRESSO ROAST)

ساییدن

هنوز وقت دم کردن قهوه نرسیده! پیش از آن باید دانه‌ها آسیاب شوند و با فشار از دانه برشته به پودر تبدیل شوند. بخاطر داشته باشید که اکسیژن دشمن قهوه است! سعی کنید قهوه آسیاب شده را در جای خنک و کم‌نور نگهداری کنید.

انواع قهوه

مرغوب‌ترین قهوه که طعم و بویی منحصربه‌فرد دارد از بوته‌ای به نام Arabica به دست می‌آید که قدیمی‌ترین نوع قهوه‌است و در ارتفاع ۴۰۰۰ تا ۶۰۰۰ متر بالاتر از سطح دریا رشد می‌کند.حدود ۷۵ ٪ از کل قهوه‌ای که در جهان کشت می‌شود Arabica است. قدیمی‌ترین نوع قهوه Arabica موکا و جاوه هستند که امروزه نامی شناخته‌شده محسوب می‌شوند. نوع دیگری از قهوه Robusta نام دارد که در بلندی ۲۵۰۰ پایی رشد می‌کند و بیشتر از Arabica تحمل سرما را دارد. میزان کافئین Robusta دو برابر Arabica است، اگرچه بو و طعم آن در رده پایین‌تری قرار دارد و ارزان‌تر است. Robusta حدود ۲۵ ٪ از کشت قهوه جهان را تشکیل می‌دهد. نوع مرغوب آن هم برای تهیه اسپرسو به کار می‌رود. نوع دیگری از قهوه که در آفریقای غربی می‌روید Liberica نام دارد که درصد بسیار اندکی از دانه‌های قهوه از این نوع هستند.

تاریخچه قهوه

قهوه در سال ۸۵۰ میلادی کشف شد. گله‌داری اهل اتیوپی به نام کالدی متوجه شد بزهای گله او بعد از خوردن دانه‌های قرمز رنگ بوته‌ای محلی بسیار پرانرژی و رقص‌کنان گردش می‌کنند. کالدی از دانه‌ها خورد و همان نشاط و سرزندگی را تجربه کرد. می‌گویند کالدی نخستین فردی است که طعم قهوه را چشید. اگرچه در تاریخ اختلاف‌نظر هم وجود دارد و بعضی‌ها یمن را منشا اولیه تولید قهوه می‌دانند.

قهوه در گذر تاریخ

۱- نخستین کافی‌شاپ یا قهوه‌خانه جهان سال ۱۴۷۵ میلادی در استانبول امروزی برپاشد.

۲- یمن در قرن پانزدهم مرکز صادرات قهوه به شهرهای بزرگ خاورمیانه و نیز قاهره و استانبول بود.

۳- نخستین کافی‌شاپ اروپا سال ۱۶۵۴ میلادی در ونیز افتتاح شد. همچنین آکسفورد و لندن در ۱۶۵۲، پاریس در ۱۶۷۲ و برلین در ۱۷۲۱ شاهد افتتاح نخستین قهوه‌خانه خود بودند.

۴- صنعت قهوه برزیل با قاچاق دانه‌های قهوه از پاریس در ۱۷۲۷ آغاز شد.

۵- نخستین دستگاه اسپرسوساز خانگی در سال ۱۸۲۲ در فرانسه ساخته شد. علاقمندان قهوه در کشور ایتالیا هم در ۱۹۰۵ شاهد ساخت نخستین دستگاه اسپرسوساز تجاری در کشورشان بودند.

۶- دو بار مصرف قهوه در سوئد بخاطر حمایت از اقتصاد ملی ممنوع شد در ۱۷۵۶ و طی ۱۸۱۷-۱۸۲۲ که موفق هم نبود.

۶- اکنون قهوه از معروف‌ترین و پرطرفدارترین نوشیدنی‌های جهان است. دوستداران این نوشیدنی در سراسر جهان سالانه بیش از ۴۰۰ میلیارد فنجان قهوه میل می‌کنند. بنابراین ادعای بیهوده‌ای نیست اگر بگوییم قهوه پس از نفت دومین مایع پرطرفدار جهان است!

۷- بزرگترین تولیدکنندگان قهوه در حال حاضر برزیل، کلمبیا، پورتوریکو، ویتنام، اندونزی (جاوه)، مکزیک و هند هستند. البته در ۷۰ کشور دیگر نیز قهوه در حجم کمتری تولید می‌شود. از جمله کاستاریکا، هندوراس، نیکاراگوئه، جامائیکا در جنوب و مرکز آمریکا، سوماترا و گینه‌نو در جنوب شرقی آسیا.

۸- و اما کشورهایی که بیشترین واردات قهوه را دارند ایالات متحد آمریکا، آلمان، ژاپن، فرانسه، اسپانیا و ایتالیا هستند.

۹- بیشترین میزان مصرف سرانه قهوه در فندلاند، دانمارک، نروژ، سوئد و استرالیاست.

قهوه در ایران

قهوه در در زمان صفویه جای خود را در میان نوشیدنی‌های روزانه ایرانیها باز کرد و نمونه‌ای است از ورود ایران به شبکه اقتصادی جهانی آن دوران. تا قرن نوزدهم که چای به نوشیدنی غالب مردم تبدیل شد، همچنان این ماده سیاه و تلخ بسته به منطقه جغرافیایی و طبقه اجتماعی دوستداران خود را داشت. امروزه نوشیدن انواع قهوه از جمله قهوه فرانسه، اسپرسو، کاپوچینو و قهوه فوری وشیرقهوه طرفداران زیادی پیدا کرده. البته قهوه ترک بخاطرمحبوبیت میان ایرانیان ارمنی از گذشته در میان مردم رایج بوده و بواسطه فال قهوه جایگاه خاص خود را داشته. امروز می‌توانید در تمام کافی‌شاپ‌ها و قهوه‌سراها به راحتی این نوشیدنی نشاط‌آور را پیدا کنید. انواع گلاسه‌ها از نوشیدنی‌های مورد علاقه مردم هستند.

خواص قهوه

۱- به دلیل خاصیت نشاط بخشی قهوه، ضد افسردگی است.

۲- نوشیدن یک فنجان قهوه در بسیاری از مواقع سردرد شما را برطرف می‌کند.

۳-قهوه به دلیل داشتن ماده‌ای به نام تانن از پوسیدگی دندان جلوگیری می‌کند.

۴- تحقیقات ۹ ساله دانشمندان ژاپنی نشان می‌دهد مصرف منظم قهوه به دلیل دارا بودن اسید کلروژونیک، خطر ابتلا به سرطان کبد را تا ۴۹ درصدو مصرف نامنظم قهوه می‌تواند خطر ابتلا به سرطان کبد را تا ۲۹ درصد کاهش دهد.

۵- محققان هلندی به این نتیجه رسیدند که نوشیدن یک فنجان قهوه در طی روز خطر ابتلا به دیابت را کاهش می‌دهد. زیرا ترکیبات موجود در قهوه از جمله منیزیم و پتاسیم به سوخت و ساز قند در بدن کمک می‌کند.

۶- تحقیقات مریم سابقی و یاسر دری، دو محقق ایرانی در آمریکا نشان داده‌است که بوییدن دانه‌های قوه می‌تواند باعث بازگشت اشتهای از دست رفته پس از آشپزی شود. آنان معتقدند که مولکول‌های قهوه با حرکات جنبشی خاص خود باعث جدا شدن مولکول‌های غذا از گیرنده‌های بویایی بینی و بدین ترتیب باعث بازگشت اشتها می‌شود.این دو محقق همچنین این روش را جهت افزایش سلامتی حیوانات در موسسه‌های تحقیقاتی پیشنهاد کرده‌اند.[۳]

احتیاط

بدون تردید افراط در مصرف هر ماده غذایی اثر خوشایندی به دنبال نخواهد داشت. بنابراین با مصرف به اندازه قهوه در طول روز از زیان‌های مصرف بیش از اندازه آن از جمله بی‌خوابی، سوءهاضمه و بالا رفتن فشار خون پیشگیری کنید.

مادارن باردار: دانشمندان دانمارکی طی ۱۰ سال تحقیق و بررسی به مادران باردار اعلام کردند برای اطمینان از به دنیا آوردن یک نوزاد سالم بیش از ۳ فنجان قهوه (۳۰۰ میلی گرم کافئین) در روز مصرف نکنند.

«من زندگیم را با تعداد قاشق‌های قهوه پیمانه می‌کنم» تی اس الیوت

سکسکه کامل کامله . . ..

سکسکه

سکسکه بلایی است که تقریبا همه ما دچارش می شویم اما این بلا وقتی بدتر می شود که بند نیاید شاید حدود 50 راه‌حل، برای درمان سکسکه شامل درمان‌‌های خانگی، دارویی و حتی جراحی ارائه شده است.

تقریباً همه‌ ممکن‌ است‌ دچار سکسکه‌ شوند، حتی‌ جنینی‌ که‌ در رحم‌ مادر است‌. این امرکه کاملا طبیعی به نظرمی رسد در برخی مواقع بسیار آزار دهنده است. مخصوصا زمانی که می خواهیم در جمعی حاضر شویم و یا برای عده ای سخنرانی داشته باشیم. پیشنهادات زیادی برای درمان سکسکه وجود دارد که لازم است هنگام ابتلا به آن بکار بسته شود.

سکسکه چیست؟

سکسکه‌ عبارت‌ است‌ از انقباضات‌ ناخودآگاه‌ و مکرر عضله‌ دیافراگم‌ . سکسکه‌ یک‌ علامت‌ است‌ و نه‌ یک‌ بیماری‌. در ایجاد سکسکه‌ دیافراگم‌ عضله‌ بزرگ‌ و نازکی‌ که‌ قفسه‌ سینه‌ را از شکم‌ جدا می‌سازد و عصب‌ فرنیک‌ (عصبی‌ که‌ دیافراگم‌ را به‌ مغز وصل‌ می‌کند) نقش‌ دارند.

سکسکه انقباض تشنجی و شدید ماهیچه‌های تنفسی است و با پایین رفتن غیر عادی دیافراگم و بسته شدن دهانه حنجره همراه است. انسداد دهانه حنجره باعث تولید صدای سکسکه می‌شود، این صدا در زمان عمل دم ایجاد می‌شود.

درباره سکسکه

 

در زبان لاتین به سکسکه Singultus اطلاق می شود که از لغت Singult به معنی تلاش برای نفس کشیدن در حین هق هق گریه مشتق شده است.سکسکه همچنان به عنوان یکی از اسرار پزشکی باقی مانده است و تا به حال، نقش و عملکرد مفیدی برای آن شناخته نشده است.

سکسکه یک علامت است و نه یک بیماری، در ایجاد سکسکه دیافراگم (عضله بزرگ و نازکی که قفسه سینه را از شکم جدا می کند) و عصب فرنیک (عصبی که دیافراگم را به مغز وصل می کند) نقش دارند.

سکسکه فشرده شدن ناگهانی و غیرارادی دیافراگم است. دیافراگم عضله اصلی تنفس است که در زیر ریه‌ها قرار گرفته است. این عمل فشرده شدن، هوا را به سرعت به درون ریه‌ها می‌کشد و دریچه واقع شده در بالای حنجره (glottis) با صدا بسته می‌شود. این بسته شدن سبب ایجاد صدای سکسکه می‌شود.

سکسکه به طور ناگهانی آغاز شده و معمولاً تنها چند دقیقه طول می‌کشد. شما ممکن است هر جایی به سکسکه مبتلا شوید و بین ۴ تا ۶۰ بار در دقیقه سکسکه کنید. سکسکه معمولاً خود به خود برطرف می‌شود.

سکسکه یک اثر واکنشی است، به این معنا که شما هیچ کنترلی بر روی آن ندارید. به نظر نمیرسد که سکسکه هیچ تاثیر سودمندی داشته باشد و بروز آن در بعد از ظهرها شایعتر است.

معمولاً در حین سکسکه، صدایی تند و سریع که در اثر حرکت غیرارادی عضلات دیافراگم و متعاقب آن بسته شدن سریع تارهای صوتی، پدید می آید،شنیده می شود.
تقریباً همه ممکن است دچار سکسکه شوند، حتی جنینی که در رحم مادر است، اما به طور کلی مردان به مراتب بیشتر از زنان دچار سکسکه می شوند. اما عملاً هر فردی از نوزادان گرفته تا افراد بزرگسال، آن را تجربه می کنند.

سکسکه معمولاً یک مشکل گذرا و خوش خیم است. با این حال، همین عارضه ساده، در صورتی که بیش از حد ادامه پیدا کند، می تواند آزار دهنده و ناتوان کننده باشد.
در ضایعات مغزی، ضربه و تومورهای مغزی و یا به دنبال بی هوشی ها نیز، امکان بروز سکسکه وجود دارد.

عموماً سکسکه با این علت، خود به خود بهبود یافته و غالباً در افراد مضطرب و دارای استرس بالا و یا متعاقب خبر خوشایند و غم انگیز تظاهر می کند و در برخی مواقع مصرف دارو و سموم نیز علت آن است.

تحریک اعصابی است که عضلات تنفسی، خصوصاً دیافراگم را تحریک می کنند، علت سکسکه کوتاه مدت معمولاً ناشناخته است اما در صورتی که سکسکه طولانی مدت باشد یا به شکل مکرر رخ دهد، امکان دارد به علل زیر ایجاد شده باشد

سکسکه  حادثه ای خنده دار

در شرایـط  سکسکه  به بیـماران توصیـه می شود که آرام بنشینند و تا زمانی که می توانند نفس خود را حبـس کنند. اگر  سکسکه  پایـدار باشد، به بیـمار توصیـه می شود که یک پاکت کاغذی روی بینی و دهان خود قرار دهد و به مدت چند دقیقه در داخل آن نفس بکش.
تـمـام ایـن اقـدامـات بـر ایـن پـایـه اسـتـوار اسـت کـه بـرای بـرطـرف کـردن  سکسکه  بـایـد سـطـح دی اکسید کربن خون را بـرای چند دقیقه بالا بـرد، ایـن عمل سبب می شود که تنفس به حالت طبیعی بازگردد.

علل ایجاد سکسکه

اگر چه سکسکه می تواند با علل و عوامل مختلفی بروز کند، اما  مهم ترین عوامل ایجاد کننده این عارضه شامل موارد زیر می شود :
وجود یک‌ بیماری‌ که‌ سطح‌ سلامت‌ فرد را پایین‌ آورده‌ باشد
سابقه‌ عمل‌ جراحی‌ اخیر
مصرف‌ داروها، خصوصا آنهایی‌ که‌ معده‌ را آزرده‌ می ‌سازند
پر بودن‌ معده‌
خنده‌ شدید یا احساسات‌ قوی‌
تغییر در دمای‌ محیط‌
مصرف‌ الکل‌

خوردن یا آشامیدن غذا یا نوشیدنی داغ یا مواد تحریک کننده، بیماری پرده جنب (پرده ای که روی ریه را می پوشاند)، ذات الریه، اورمی (جمع شدن مواد زاید سمی در اثر نارسایی کلیه)، الکلی بودن، مصرف برخی از داروها، اختلالات معده، مری، روده یا لوزالمعده، حاملگی، تحریک مثانه، هپاتیت، سابقه عمل جراحی (خصوصاً جراحی روی شکم)، علل عاطفی، پربودن معده، خنده شدید یا احساسات قوی، تغییر در دمای محیط. چنانچه گفته شد، معده خیلی پر و انباشته نیز می تواند باعث حمله های سکسکه شود که به شکل غیرارادی بروز می کند و در شرایط زیر پیش می آید:

 

خوردن بیش از حد غذا و با سرعت، به درون کشیدن هوای بیش از اندازه، تغییر ناگهانی در دمای معده؛ مثل نوشیدن مایعات سرد بلافاصله بعد از نوشیدن یک نوشیدنی داغ.

کشیده شدن بدن پس از غذا خوردن و نوشیدن سریع مایعات، یا بلع هوا یا نوشیدنی‌های گازدار

سوء هاضمه معمولاً به واسطه خوردن غذاهای داغ و پر ادویه

هیجانات احساسی، ناراحتی یا تعجب ناگهانی مانند خندیدن

تغییر ناگهانی دمای هوا به عنوان مثال گرفتن دوش آب سرد

خوردن غذاها یا آشامیدنی های خیلی داغ یا سرد

نوشیدن الکل یا سیگار کشیدن مفرط

در مواقع بسیار نادری علت زمینه سکسکه می‌تواند ناشی از یک بیماری جدی باشد، مانند:

تحریک دیافراگم در اثر عفونت، گسترش سرطان به اعضاء دیگر یا فتق هیاتوس (هنگامی که بخشی از شکم به طرف دیافراگم رانده می‌شود)

تحریک عصب فرنیک (عصب کنترل کننده دیافراگم) در اثر سرطان یا جراحی سینه

عفونت یا تومور مغزی

نارسایی شدید کبدی

فعالیت بیش از حد غده تیروئید

پنومونی (التهاب ریه ها

عفونت های عمومی شدید مانند مالاریا

بیماری های سیستم اعصاب مرکزی مانند مولتیپل اسکلروزیس (یا ام اس)

سکسکه ناشی از مصرف بی هوش کننده‌ها به عنوان مثال در طی جراحی شکمی یا پس از آن

مشکلات مربوط به متابولیسم بدن مانند هایپرگلایسمی (بالا بودن قند خون)

عوارض جانبی برخی داروها به عنوان مثال بنزودیازپین‌ها که آرام بخش و خواب آور هستند.

اغلب اوقات سکسکه، بیش از ۴۸ ساعت طول نمی کشد ولی در فرم مداوم، فرد بیش از ۲ روز و کمتر از ۱ ماه مبتلاست و در موارد بیشتر یا در صورتی که با بیماری ها ی دیگری مثل مشکلات قلبی- ریوی همراه باشد، فرد نیاز به مراجعه به بیمارستان دارد.
اگر شما دچار سکسکه هایی می شوید که تا چند روز یا بیشتر ادامه پیدا می کنند، پزشک شما می تواند دستور انجام آزمایشاتی را تجویزکند که برای بررسی احتمال وجود یک مشکل جدی تر به کار می روند.
روش های درمان سکسکه متنوع هستند و درمان های غیردارویی معمولاً بر روش های تحریک ناحیه حلق و بینی مبتنی هستند. در زیر به مواردی اشاره می شود که شما می توانید در حین بروز مشکل، یک یا تعداد بیشتری از آنها را به کار بندید :

نفس خود را نگاه دارید و تا ۱۰ بشمارید.

داخل یک کیسه کاغذی تنفس کنید (کیسه پلاستیکی به دلیل احتمال چسبندگی آن به بینی و خصوصاً در اطفال به هیچ عنوان، توصیه نمی شود.)

انگشت شست خود را بین دندان ها و لب بالا قرار دهید، سپس لب بالا را با انگشت سبابه خود، درست در زیر سوراخ بینی سمت راست، فشار دهید.

یک لیوان آب را به سرعت بنوشید، باوری قدیمی وجود دارد مبنی بر اینکه نوشیدن هفت جرعه آب سکسکه را متوقف می کند.

نان خشک یا یخ خرد شده، قورت دهید.

زبان خود را به ملایمت بکشید.

یک قاشق چای خوری شکر خشک بخورید.

بازی پول من را تو برداشتی؟ را به منظور پرت کردن حواس فرد انجام دهید.

از کسی بخواهید که شما را غافل گیر کند تا از نظر ذهنی حواستان پرت شود.

در برخی متون به گذاشتن یخ و لیمو روی زبان برای متوقف کردن سکسکه، اشاره شده است.

بو کردن موادی که بوی نافذی دارند.

گذاشتن ژله انگور در زیر زبان.

نوشیدن جرعه جرعه آب سرد یا جویدن یخ.
غرغره کردن دهان با آب یا محلول شستشوی دهان.

گاز زدن لیمو یا خوردن یک تکه زنجبیل تازه.

بالا کشیدن زانوها به درون سینه.

نفس‌ خود را نگاه‌ دارید و تا ۱۰ بشمارید.
داخل‌ یک‌ کیسه‌ کاغذی‌ تنفس‌ کنید. از کیسه‌ پلاستیکی‌ استفاده‌ نکنید زیرا ممکن‌ است‌ به‌ سوراخ‌ بینی‌ بچسبد.
انگشت‌ شست‌ خود را بین‌ دندان‌ها و لب‌ بالا قرار دهید. سپس‌ لب‌ بالا را با انگشت‌ سبابه‌ خود، درست‌ در زیر سوراخ‌ بینی‌ سمت‌ راست‌، فشار دهید.
انگشتان‌ سبابه‌ خود را حدود ۲۰ ثانیه‌ داخل‌ هر دو گوش‌ فشاردهید.
یک‌ لیوان‌ آب‌ را به‌ سرعت‌ بنوشید.
نان‌ خشک‌ یا یخ‌ خرد شده‌ قورت‌ دهید.
زبان‌ خود را به‌ ملایمت‌ بکشید.
چشمان‌ خود را ببندید و فشار ملایمی‌ را به‌ کره‌های‌ چشم‌ وارد کنید.
یک‌ قاشق‌ چایخوری‌ شکر خشک‌ بخورید.

 

نوزادان بیشتر از بزرگسالان سکسکه می‌کنند

دلیل اینکه نوزادان نسبت به بزرگسالان بیشتر سکسکه می‌کنند، اغلب مربوط به بدن‌های کوچک و به طور کامل رشد نیافته‌شان است.‌‌ همان طور که در یک فرد بزرگسال، وقتی معده زیاد پر باشد می‌تواند باعث سکسکه شود، باید بدانیم در یک نوزاد هم با در نظر گرفتن اینکه بچه‌ها معده کوچک تری نسبت به بزرگ تر‌ها دارند و سریع‌تر پر می‌شود، این اتفاق خواهد افتاد.

از دیگر دلایلی که نوزادان سکسکه می‌کنند ممکن است تا حد زیادی به خاطر رشد نکردن قسمت تحتانی مری آن‌ها باشد. اسفنکتر تحتانی مری یک ماهیچه دایره‌ای است که در مری باز و بسته می‌شود و اجازه می‌دهد غذا وارد معده شود، در برخی از نوزادان این اسفنکتر، بسته نمی‌شود یا دیر‌تر بسته می‌شود. بنابراین غذا می‌تواند به داخل مری برگردد و باعث سکسکه شود. این عارضه با گذشت زمان حل می‌شود و جای هیچ نگرانی ندارد.

یکی دیگر از علل سکسکه، تغذیه نوزادانی است که به جای شیر مادر از شیشه استفاده می‌کنند و سکسکه وقتی اتفاق می‌افتد که سوراخ پستانک شیشه سوراخ درشتی داشته باشد و نوزاد هوای زیادی را ببلعد.

در این گونه موارد تنها راه حل ساده‌ای که می‌توانید انجام دهید این است که با توجه به سوراخ نوک سینه، سر پستانک شیشه را سوراخ کنید و اگر متوجه شدید سوراخ پستانک گشاد شده است آن را تعویض کنید.

درمان‌های دارویی، جراحی و جایگزین سکسکه

 در بیماری که آیروفاژی علت سکسکه است، باید از صحبت حین صرف غذا، پرهیز کند، غذا را به خوبی جویده و با استرس و اضطراب صرف نکند. درمان سکسکه با علت رفلاکس، مصرف حجم کم غذا و پرهیز از خوابیدن پس از غذا خوردن است. غذای پر چرب، نوشابه های گازدار، پیاز خام، مرکبات و حتی سیگار کشیدن، سبب تشدید رفلاکس معده می شود.
داروهایی هم برای درمان سکسکه معرفی شده اند که سردسته داروهای مؤثر در درمان سکسکه کلروپرومازین است که هم به شکل قرص و هم به صورت آمپول وجود دارد؛ البته این دارو از انواع داروهای اعصاب است و ظاهراً به این دلیل تجویز می شود که سکسکه یک رفلکس عصبی است، اما باید به خاطر داشته باشید که درمان های دارویی را هرگز بدون تجویز پزشک، استفاده نکنید، چرا که عارضه جانبی دارد.
به طور کلی سکسکه معمولاً حالت خوش خیم داشته و با درمان های خانگی برطرف می شود، در مواردی هم که به طول بینجامد یا به درمان های معمول جواب ندهد معمولاً با دخالت پزشک برطرف خواهد شد.

اگر سکسکه ادامه پیدا کند، پزشک داروهایی را تجویز می‌کند. «کلرپرومازین» که یک داروی ضدجنون ضداستفراغ است، معمولا اولین داروی انتخابی پزشک است. البته گاهی داروهای دیگری مانند «هالوپوریدول» یا «متوکلوپرامید» نیز برای بیمار تجویز می‌شوند. داروهای شل‌کننده عضلات یا ضد دردها نیز گاهی برای درمان سکسکه به کار می‌روند.

یکی دیگر از روش‌های درمان، جراحی عصب فرنیک است. این درمان معمولا به عنوان آخرین راه‌حل در درمان سکسکه‌های مزمن مورد استفاده قرار می‌گیرد. در بعضی گزارش‌ها از هیپنوتیزم و طب سوزنی نیز به عنوان راه‌حل‌های پیشنهادی طب جایگزین برای درمان سکسکه‌های مقاوم نام برده شده است که البته شواهد معتبری برای تایید این روش‌ها وجود ندارد.

داروها

معمولاً دارویی‌ برای‌ اختلال‌ مورد نیاز نیست‌.
فعالیت در زمان ابتلا به این بیماری.
محدودیتی‌ برای‌ آن‌ وجود ندارد.

رژیم‌ غذایی‌
رژیم‌ خاصی‌ توصیه‌ نمی‌شود.
درچه شرایطی باید به پزشک مراجعه نمود؟
اگر سکسکه‌ بیش‌ از ۸ ساعت‌ طول‌ بکشد.
اگر احتمال‌ می‌دهید که‌ دارویی‌ باعث‌ سکسکه‌ شما شده‌ است‌.

 راه برای درمان‌ خانگی سکسکه
روش‌هایی‌ که‌ در این‌ جا ذکر می‌شوند برای‌ دوره‌های‌ کوتاه‌مدت‌ سکسکه‌ هستند. سکسکه‌ طولانی‌مدت‌ باید تحت‌ بررسی‌ پزشکی‌ قرار گیرد. یک‌ یا تعداد بیشتری‌ از روش‌های‌ زیر را به‌ کار بندید تا بهترین‌ آنها برای‌ شما معلوم‌ شود

1- نگه داشتن نفس و شمردن به آرامی از 1 تا 10
نفس کشیدن داخل یک کیسه کاغذی برای مدتی کوتاه
نوشیدن سریع یک لیوان آب سرد

خوردن یک قاشق شکر یا عسل یا قرار دادن آن در انتهای زبان
بالا کشیدن زانوها به درون سینه
بیرون کشیدن ناگهانی و شدید زبان
گاز زدن یک تکه لیموترش
غرغره آب یخ
ماساژ انتهای گلو
خوردن یک قاشق سرکه
نوشیدن آب به حالت درازکشیده و خوردن از سمت مقابل لیوان
 قرار دادن انگشت در دهان
تکان تند و شدیدی به زبان خود بدهید
زبان کوچک را به کمک یک قاشق بلند کنید
یک تکه نان خشک را بجوید و سپس ببلعید

        بررسی سکسکه  در کودکان

 

سکسکه برای کودک مفید است»، شاید شما هم این جمله را شنیده باشید و ممکن است که واقعا درست باشد. به هر حال، سکسکه حالتی جزئی و بدون درد و عارضه است.
سکسکه به خاطر ورود هوا به معده کودک، در هنگام شیرخوردن به وجود می آید. انبساط ناگهانی معده به خاطر حجم زیاد هوا، موجب انقباض دیافراگم می شود و سکسکه را در پی دارد.
این حالت در نوزادن زیاد دیده می شود و احتمالابه خاطر این است که پرده دیافراگم، هنوز به طور کامل رشد نکرده است. اما خود به خود و عموما در دو ماهگی کاهش می یابد.
شاید این حالت برای بدن کوچک نوزاد، حالتی عجیب و سخت باشد، اما در واقع این انقباضات، همراه درد نیست، مشکلی برای او به وجود نمی آورد و باعث گریه اش نمی شود. همچنین بد نیست بدانید که کودک در دوران جنینی نیز سکسکه می کند و این حالت چندان برایش عجیب نیست، با این تفاوت که سکسکه جنین به خاطر هوا نیست، بلکه مایع آمنیون، موجب سکسکه می شود.
بین سکسکه، باد گلو و سریع شیرخوردن نوزاد هیچ رابطه ای وجود ندارد، زیرا سکسکه اصلابه مشکلات گوارشی بستگی ندارد

 

در مواقع سکسکه کودک چه کنیم؟

 

هیچ کار خاصی لازم نیست انجام دهید، فقط آرامش خود را حفظ کنید تا سکسکه برطرف شود. اگر سکسکه طول کشید، کودک را چند دقیقه به شکم صاف بخوابانید. همچنین می توانید مقداری آب به او بدهید. توجه داشته باشید که اگر کودک در حال سکسکه کردن است، بازهم می توانید با خیال راحت او را بخوابانید.
در هر صورت سکسکه بعد از چند دقیقه متوقف می شود. پس صبور باشید.

برای رفع سکسکه کودکان ، هرگز آنان را نترسانید.

 

در صورتی‌ که‌ سکسکه‌ طولانی‌مدت‌ باشد یا به‌طور مکرر رخ‌ دهد، امکان‌ دارد به‌ علل‌ زیر ایجاد شده‌ باشد:

 

خوردن‌ یا آشامیدن‌ غذا یا نوشیدنی‌ داغ‌ یا مواد تحریک‌کننده‌
بیماری‌های‌ پرده‌ جنب‌ (پرده‌ نازکی‌ که‌ روی‌ ریه‌ها را می‌پوشاند
ذات‌الریه)‌
اورمی‌ (جمع‌ شدن‌ مواد زاید سمی‌ در اثر نارسایی‌ کلیه‌
الکلی‌ بودن)‌
مصرف‌ بعضی‌ از داروها
اختلالات‌ معده‌، مری‌، روده‌ یا لوزالعمده‌
حاملگی‌
تحریک‌ مثانه‌
هپاتیت‌
گسترش‌ سرطان‌ از یک‌ قسمت‌ از بدن‌ به‌ کبد یا قسمتی‌ از پرده‌ جنب‌
سابقه‌ عمل‌ جراحی‌ اخیر، خصوصاً جراحی‌ روی‌ شکم‌
علل‌ عاطفی‌

انفارکتوس میوکارد
تومور مغزی
نارسایی کلیه
سرطان پروستات
جراحی بر روی شکم و غیره

 
شرح حال و معاینه فیزیکی

 

شرح حال و معاینه فیزیکی همراه با تست‌ها تشخیصی مثل سونوگرافی شکم و سی‌تی‌اِسکَن قفسه سینه و مغز اغلب کمک کننده‌است.
زخم معده و دوازدهه، گاستریت و ریفلاکس مری پدیده‌های شایعی در بیماران دارای سکسکه مزمن هستندبه همین دلیل بررسی‌های دستگاه گوارش فوقانی مثل آندوسکوپی، مانومتری و …توصیه می‌شود.

عوامل‌ افزایش‌ دهنده‌ خطر

وجود یک‌ بیماری‌ که‌ سطح‌ سلامت‌ فرد را پایین‌ آورده‌ باشد.
سابقه‌ عمل‌ جراحی‌ اخیر
مصرف‌ داروها، خصوصاً آنهایی‌ که‌ معده‌ را آزرده‌ می‌سازند.
پربودن‌ معده‌
خنده‌ شدید یا احساسات‌ قوی‌
تغییر در دمای‌ محیط‌
مصرف‌ الکل‌

 

پیشگیری‌

در حال‌ حاضر نمی‌توان‌ از آن‌ پیشگیری‌ کرد.

کارهای تشخیصی:

 

استفاده از آزمایش خون جهت بررسی وضعیت الکترولیتها و عملکرد کلیه و کبد

در عکسبرداری سینه می توان عفونت یا ضایعات ریوی را تشخیص داد.

در صورت شک به ضایعات مغزی از سی تی اسکن و ام آر آی می توان استفاده کرد.

نوار قلب برای تشخیص بیماریهای قلبی عامل ایجاد کننده سکسکه استفاده می شود.

در صورت نیاز می توان اندوسکوپی ، فلورسکوپی نیز استفاده کرد.

 

 

عواقب‌ مورد انتظار
سکسکه‌ کوتاه‌مدت‌ معمولاً نشان‌دهنده‌ بیماری‌ نیست‌. این‌ نوع‌ سکسکه‌ به‌طور خود به‌ خودی‌ یا غالباً با درمانی‌ که‌ شرح‌ آن‌ داده‌ خواهد شد برطرف‌ می‌شود. سکسکه‌ مداوم‌ فرد را مستأصل‌ می‌کند و نیاز به‌ انجام‌ اقداماتی‌ برای‌ فهمیدن‌ دلیل‌ آن‌ وجود دارد.

 

عوارض‌ احتمالی‌
عارضه‌ای‌ وجود ندارد، مگر این‌ که‌ سکسکه‌ طولانی‌مدت‌ باشد و وجود یک‌ بیماری‌ جدی‌ را مطرح‌ کند.

عوارض سکسکه مداوم شامل تغییر در نظم ضربان قلب ( آریتمی ) و برگشت اسید معده ( ریفلاکس ) و اختلال در خواب می باشد.

 

درمان:

در روشهای غیرداروئی جهت درمان از فاکتورهایی می توان استفاده کرد از جمله تحریک حلق از طریق خوردن شکر جامد ، کشیدن زبان به جلو ، غرغره کردن آب .  برداشتن محتویات معده از طریق استفراغ یا تخلیه مواد معدی با لوله می تواند در درمان کمک کننده باشد . همچنین تحریک حلق با یک چوب حلقی معاینه و نیز بینی با یک لوله نیز می تواند کمک کننده باشد.

تحریک عصب واگ می تواند به رفع سکسکه کمک کند ولی فقط از یکی از روشهای فوق باید استفاده کرد .  شستشوی معده با آب سرد ، ماساژ سینوس کاروتید ، فشار ملایم روی کره چشم ، نگه داشتن تنفس و تنفس در یک کیسه پلاستیکی می تواند کمک کننده باشد.

از داروهای مختلف نیز برای رفع این مشکل می توان استفاده کرد که بعهده پزشک می باشد.

درمان‌های اتیولوژیک تا این لحظه در دسترس نیستند ولی استفاده از متوکلروپرامید، کلرپرومازین می‌تواند موثر باشد. اخیرا استفاده از باکلوفن نیز مجاز شناخته شده است استفاده از گاباپنتین هم مفید است.

پیشنهاد شده است که سکسکه یک نوع میوکلونوس است که در نتیجه فعالیت غیر طبیعی در مغز ایجاد می‌شود.